Pentest là gì? Tại sao lại cần đến kiểm thử xâm nhập?

Vinh Phạm

1666

13-05-2022

Pentest (kiểm thử xâm nhập) là một bước quan trọng không thể thiếu để gia tăng bảo mật cho các sản phẩm trong quá trình xây dựng ứng dụng công nghệ như mobile app hay web app. 

Vậy thực chất Pentest là gì? Nó đóng vai trò cụ thể nào đối với doanh nghiệp? Bài viết dưới đây, Bizfly Cloud sẽ mang đến cho bạn đọc những thông tin cần thiết nhất về Pentest.

Pentest là gì?

Pentest là viết tắt của penetration testing (kiểm thử xâm nhập). Đây là hình thức đánh giá tính bảo mật của một hệ thống IT bằng việc mô phỏng các cuộc tấn công mạng ủy quyền trên máy tính. Có thể hiểu đơn giản, Pentest sẽ cố gắng xâm nhập vào hệ thống để tìm ra những lỗ hổng mà tin tặc có thể xâm nhập và gây thiệt hại.

Pentest giúp các tổ chức phát hiện càng nhiều điểm yếu trên hệ thống càng tốt, từ đó tìm biện pháp khắc phục chúng để loại trừ khả năng bị tấn công. Người làm công việc kiểm tra xâm nhập gọi là Pentester.

Pentest có thể thực hiện được trên hệ thống máy tính, mobile app, web app, hạ tầng mạng, phần mềm dịch vụ SaaS, IoT, API, source code hay một đối tượng IT kết nối với internet và có khả năng bị xâm nhập…nhưng chủ yếu là Pentest mobile app và web app. Các thành phần trên được gọi là đối tượng kiểm thử.

Một số loại pentest phổ biến

Một số loại Pentest phổ biến bao gồm:

• White box Testing: Trong hình thức này, các chuyên gia kiểm thử sẽ được cung cấp tất cả thông tin về đối tượng, mục tiêu trước khi tiến hành kiểm tra xâm nhập. Các thông tin đó bao gồm: địa chỉ IP, các giao thức sử dụng, sơ đồ hạ tầng mạng, hay source code.
• Gray box Testing: Ở đây, các nhà kiểm thử sẽ nhận được một phần thông tin của đối tượng kiểm tra (URL, địa chỉ IP…), nhưng chưa có hiểu biết đầy đủ hay quyền truy cập vào đối tượng.
• Black box Testing: Đây là hình thức kiểm tra xâm nhập dưới góc độ của một tin tặc trong thực tế. Với hình thức này, các chuyên gia kiểm thử sẽ không có bất kỳ thông tin nào về đối tượng trước khi bị tấn công mà phải tự tìm kiếm và thu thập thông tin của đối tượng để tiến hành kiểm tra. Loại hình Pentest này yêu cầu nhiều thời gian gian tìm hiểu và nỗ lực tấn công, vì thế chi phí không hề rẻ.

Ngoài ra còn nhiều loại hình Pentest khác như: external testing, double-blind testing, targeted testing, internal testing, tuy nhiên chúng không phổ biến ở Việt Nam và chỉ được sử dụng ở một số doanh nghiệp có nhu cầu đặc thù.

Giai đoạn của pentest

Quá trình kiểm tra xâm nhập bao gồm 5 giai đoạn sau:

Giai đoạn 1: Lập kế hoạch và khảo sát (giai đoạn đầu tiên)

• Xác định mục tiêu và nhập vi của thử nghiệm, trong đó bao gồm các phương pháp thử nghiệm sẽ được sử dụng và những hệ thống được xử lý.
• Thu thập thông tin (tên mạng, tên miền,...) để nắm rõ hơn cách mà mục tiêu hoạt động và các lỗ hổng tiềm năng.

Giai đoạn 2: Quét

Để hiểu cách mà ứng dụng mục tiêu phản ứng với những yếu tố xâm nhập khác nhau bạn cần thực hiện bằng 2 cách sử dụng sau:

• Phương pháp phân tích - kiểm tra code của ứng dụng nhằm mục đích xác định hành vi của nó trong khi chạy. Các công cụ này hoàn toàn có thể quét toàn bộ code chỉ trong một lần chạy.
• Phương pháp phân tích động - kiểm tra code của ứng dụng trong khi đang chạy. Phương pháp này thực tế hơn, bởi nó cung cấp cho người dùng chế độ xem thời gian thực đối với hiệu suất của ứng dụng.

Giai đoạn 3: Giành quyền truy cập

Ở giai đoạn này, các cuộc tấn công ứng dụng web được sử dụng, ví dụ như cross-site scripting, backdoor và SQL injection, để phát hiện ra lỗ hổng mục tiêu. Tiếp đó, người kiểm thử sẽ thử khai thác các lỗ hổng này, thường là bằng cách chặn lưu lượng, giành quyền kiểm soát toàn bộ hệ thống, đánh cắp dữ liệu,... từ đó biết được thiệt hại mà chúng có thể gây ra.

Giai đoạn 4: Duy trì truy cập

Mục đích của giai đoạn này là kiểm tra xem liệu lỗ hổng có thể được sử dụng để khai thác trong hệ thống bị xâm nhập trong khoảng thời gian dài hay không? (đủ lâu để tin tặc có thể xâm nhập vào hệ thống). Dựa vào việc bắt chước các cuộc tấn công APT, thường tồn tại trong nhiều tháng để đánh cắp những dữ liệu nhạy cảm nhất của tổ chức.

Giai đoạn 5: Phân tích

Sau khi có kết quả kiểm thử xâm nhập, nó sẽ được tổng hợp thành một báo cáo chi tiết:

• Những lỗ hổng cụ thể đã được phát hiện
• Những dữ liệu nhạy cảm được truy cập
• Thời gian mà người tiến hành kiểm thử Pentest có thể ở lại trong hệ thống mà không bị phát hiện.

Nhân viên phụ trách bảo mật sẽ có nhiệm vụ phân tích thông tin này để đưa ra các biện pháp bảo mật ứng dụng và chống lại các cuộc tấn công mạng trong tương lai.

Ưu, nhược điểm của pentest

Khi thực hiện kiểm tra xâm nhập định kỳ và đúng cách, các doanh nghiệp sẽ nhận ra những ưu điểm của Pentest như sau:

Ưu điểm:

• Nâng cao an ninh cho ứng dụng web, mobile, API, IoT, phần cứng, SaaS, hệ thống đám mây…Giảm tối đa khả năng bị tin tặc xâm nhập và gây thiệt hại.
• Giúp các nhà lãnh đạo có cái nhìn bao quát về an ninh ứng dụng và sản phẩm công nghệ.
• Có thể ước tính được thiệt hại mà một cuộc tấn công mạng gây ra.
• Bảo mật cơ sở dữ liệu, thông tin người dùng và các thông tin quan trọng của doanh nghiệp.
• Ổn định hệ thống, giảm thiểu khả năng bị tấn công bởi tin tặc.
• Phát hiện ra những lỗ hổng nguy hiểm tiềm năng khó phát hiện.
• Đảm bảo tiêu chuẩn bảo mật theo từng ngành cụ thể (HIPAA, PCI DSS, ISO 27001…)
• Nâng cao độ tin tưởng của khách hàng, đối tác…

Mặc dù Pentest là một phương pháp hiệu quả để chống lại sự tấn công của tin tặc, nhưng không phải giải pháp nào cũng hoàn toàn hoàn hảo. Dưới đây là một vài những nhược điểm mà Pentest còn tồn tại.

Nhược điểm:

• Có mức chi phí cao: Một dịch vụ Pentest thông thường, các doanh nghiệp sẽ phải trả phí theo ngày công làm việc của Pentest hoặc theo giờ với mức chi phí không hề thấp. Nhiều doanh nghiệp có nhu cầu bảo mật mobile app, web app nhưng việc bỏ ra một khoản tiền quá lớn cho Pentest là một rào cản.
• Tính đa dạng còn hạn chế: Đội ngũ kiểm thử Pentest thông thường bao gồm 3-5 người và họ thường kiểm tra theo một quy trình có sẵn, lặp lại. Trong khi đó, tin tặc không bị bó buộc vào bất kỳ một quy trình nào cụ thể và số lượng kẻ xấu cũng rất nhiều.
• Khó để tích hợp nền tảng: Như thường lệ, các Pentest sẽ tạo ra một báo cáo dài liệt kê các lỗ hổng. Không có bất kỳ sự kết hợp nào trong vòng đời phát triển phần mềm. Điều này khiến cho chi phí hoạt động tăng cao và giảm tốc độ của quá trình khắc phục và phát triển ứng dụng.

Doanh nghiệp nào nên dùng pentest

Với chức năng đảm bảo an toàn an ninh mạng, tuy nhiên Pentest không phải dành cho mọi doanh nghiệp. Vì vậy, trước khi sử dụng Pentest cần xem xét các yếu tố sau:

• Quy mô của doanh nghiệp. Các công ty thường xuyên xuất hiện online sẽ trở nên hấp dẫn hơn với tin tặc và có khả năng bị tấn công.
• Các doanh nghiệp có cơ sở hạ tầng trên Cloud có thể sẽ không được phép thực hiện Pentest hạ tầng cloud.Nhưng các nhà cung cấp sẽ có nghĩa vụ thực hiện kiểm tra xâm nhập định kỳ để đảm bảo an toàn cho khách hàng sử dụng tài nguyên đám mây của họ.
• Các doanh nghiệp có ngân sách an ninh mạng hạn hẹn sẽ khó khăn trong việc kiểm tra xâm nhập định kỳ, bởi chi phí Pentest rất cao.

Pentest là một giải pháp hữu ích để bảo mật cho mobile app, web app, network, IoT… khỏi cuộc tấn công mạng của tin tặc. Từ đó giúp các doanh nghiệp sửa chữa lỗ hổng kịp thời trước khi gây ra thiệt hại về tiền bạc và danh tiếng cho tổ chức. Qua bài viết mà Bizfly Cloud chia sẻ, chắc chắn rằng bạn đã hiểu rõ được Pentest là gì cũng như những tầm quan trọng của nó.