Social Media là gì? Thành phần và đặc điểm của Social Media
Ngày nay, Internet đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của con người. Chúng ta lên mạng mỗi ngày để cập nhật tin tức, kết nối với người thân, bạn bè, mua sắm, kinh doanh,... Từ đó, các hoạt động về kinh doanh cũng dần thay đổi để có thể tiếp cận với người dùng hiệu quả hơn. Lúc này nhiều thuật ngữ bắt đầu xuất hiện như Digital Marketing, Social Media,...
Trong bài viết này, bạn đọc hãy cùng Bizfly Cloud tìm hiểu khái niệm Social Media là gì và những kiến thức liên quan đến Social Media trong Marketing.
Social Media là gì?
Social media thường là trang web và ứng dụng được cho phép mọi người chia sẻ nội dung một cách nhanh chóng trong thời gian thực. Nhiều người cho rằng Social media là ứng dụng trên điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng, nhưng sự thật thì công cụ giao tiếp này bắt đầu được sử dụng trên máy tính trước tiên. Quan niệm chưa đúng này xuất phát từ thực tế là hầu hết người dùng Social media hay truy cập thông qua các ứng dụng trên thiết bị di động.
Khả năng chia sẻ hình ảnh, ý kiến, sự kiện,... trong thời gian thực đã thay đổi cách chúng ta sống cũng như cách chúng ta làm kinh doanh. Các nhà bán lẻ sử dụng social media như một phần không thể thiếu trong chiến lược marketing và giúp doanh nghiệp đạt được những kết quả có thể đo lường được. Chìa khóa để tối ưu hóa kênh social media là không nên coi kênh này chỉ là một sự lựa chọn bổ sung mà phải coi đây là kênh quan trọng và dành nhiều nỗ lực, thời gian để hoàn thiện và tối ưu kênh.
Lịch sử và sự phát triển của Social Media
Khái niệm Social Media rất quen thuộc, đặc biệt là với những người làm trong lĩnh vực Marketing. Tuy nhiên, ít ai biết, social media đã bắt đầu xuất hiện từ những năm 1970. Cùng điểm lại những cột mốc đáng nhớ trong quá trình phát triển của Social Media:
- 1969: ARPANET ra đời, đánh dấu bước khởi đầu cho mạng máy tính toàn cầu, tiền thân của Internet hiện đại.
- 1983: ARPANET chuyển sang sử dụng giao thức TCP/IP và được đổi tên thành Internet, tạo nền tảng cho mạng toàn cầu kết nối các mạng con.
- 1991: World Wide Web (WWW) được giới thiệu, mở ra kỷ nguyên truy cập thông tin và giao tiếp trực tuyến dễ dàng hơn.
- 1997: Ra đời của các mạng xã hội đầu tiên như SixDegrees.com, cho phép người dùng tạo hồ sơ cá nhân và kết nối bạn bè.
- 2003: MySpace và LinkedIn ra mắt, đánh dấu sự đa dạng hóa mạng xã hội với các mục đích khác nhau (giải trí, kinh doanh).
- 2004: Facebook ra đời, nhanh chóng trở thành mạng xã hội lớn nhất thế giới với khả năng kết nối rộng lớn và đa dạng tính năng.
- 2005: YouTube ra mắt, mở rộng mạng xã hội sang lĩnh vực chia sẻ video.
- 2006: Twitter ra đời, tạo ra hình thức microblogging, thay đổi cách thức giao tiếp nhanh và ngắn gọn trên mạng xã hội.
- 2010: Instagram ra mắt, tập trung vào chia sẻ hình ảnh và video ngắn, thu hút lượng người dùng trẻ lớn.
Ngày nay, Social Media không chỉ là công cụ kết nối cá nhân mà đã trở thành hệ sinh thái toàn diện ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực như xây dựng cộng đồng, truyền thông, kinh doanh và kinh tế số. Công nghệ mới như metaverse và trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại cách con người kết nối và tương tác trên mạng xã hội, mở ra kỷ nguyên kết hợp giữa con người và công nghệ vượt ra ngoài truyền thông truyền thống
4 thành phần chính của social media
Theo tiến sĩ Tracy L. Tulen, social media được chia thành 4 nhóm sau đây:
Nhóm 1: Social Community, nổi bật là mạng xã hội, là các kênh tập trung vào việc phát triển các mối quan hệ và gắn kết những người dùng có cùng sở thích, mối quan tâm. Vì thế, các social community có tính năng tương tác đa chiều, cho phép người dùng trò chuyện, kết nối và chia sẻ thông tin.
Nhóm 2: Social Publishing là các trang giúp phổ biến nội dung trên mạng. Gồm các trang blog, microsite, các trang dành cho việc đăng tải hình ảnh/ video/ audio/ document, các trang đánh dấu trang và các trang tin tức.
Nhóm 3:Social Commerce là hình thức tận dụng các công cụ trực tuyến hỗ trợ cho việc mua và bán, là một phần của thương mại điện tử, nơi người mua, bán có thể linh động hơn trong việc tương tác, phản hồi và chia sẻ kiến thức.
Nhóm 4: Social Entertainment là các trang hay các công cụ trực tuyến cho phép người dùng vui chơi và giải trí. Nổi bật gồm có social game, các trang web chơi game trực tuyến…
Các loại hình Social Media phổ biến
Các loại hình Social Media phổ biến hiện nay bao gồm:=
- Social Networks (Mạng xã hội): Đây là loại phổ biến nhất, cho phép người dùng tạo hồ sơ cá nhân hoặc doanh nghiệp và kết nối với người khác. Ví dụ: Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn, TikTok. Mục đích chính là kết nối con người và chia sẻ thông tin, tương tác xã hội.
- Social News (Tin tức xã hội): Nơi người dùng chia sẻ và thảo luận về các tin tức, sự kiện đang diễn ra. Ví dụ: Reddit, Digg.
- Social Media Sharing (Chia sẻ đa phương tiện): Các nền tảng cho phép người dùng tạo và chia sẻ nội dung đa phương tiện như video, hình ảnh, âm thanh. Ví dụ: YouTube, TikTok, Instagram.
- Social Bookmarking (Đánh dấu trang xã hội): Giúp người dùng lưu trữ, sắp xếp và chia sẻ các liên kết yêu thích. Ví dụ: Pinterest.
- Social Microblogging (Viết blog ngắn): Cho phép chia sẻ suy nghĩ, ý kiến ngắn gọn dưới dạng văn bản hoặc hình ảnh. Ví dụ điển hình là Twitter.
- Social Blog Comments and Forums (Bình luận và diễn đàn trên blog): Nơi người dùng tương tác, thảo luận và chia sẻ ý kiến trên các blog và diễn đàn trực tuyến.
- Social Commerce (Thương mại xã hội): Kết hợp mạng xã hội và thương mại điện tử, cho phép người dùng khám phá và mua sắm sản phẩm trực tiếp trên nền tảng xã hội.
- Mạng blog và xuất bản nội dung (Blogging and publishing networks): Người dùng xuất bản và bình luận nội dung trên nền tảng như WordPress, Tumblr, Medium.
- Mạng mua sắm xã hội (Social shopping networks): Người dùng theo dõi thương hiệu, chia sẻ về sản phẩm và mua hàng, ví dụ như Etsy, Polyvore.
- Mạng xã hội ẩn danh (Anonymous social networks): Cho phép người dùng trò chuyện, đặt câu hỏi hoặc chia sẻ thông tin mà không tiết lộ danh tính, ví dụ Whisper, Ask.fm
Các đặc điểm của Social Media
Social Media Marketing có tính "chớp nhoáng"
Trong giai đoạn phát triển ban đầu, cuộc chiến đốt tiền trên social marketing để tạo ra sự chú ý không gay gắt như bây giờ. Về bản chất, social media là một phương tiện truyền thông gây chú ý nhất thời so với các quảng cáo trên báo.
Bạn phải chủ động khi hoạt động trên social media
Một trong những sai lầm lớn nhất mà các nhà bán lẻ mắc phải là mở tài khoản trên mọi social media và "bỏ rơi" chúng. Có thêm tài khoản trên nền tảng social media không có nghĩa là doanh nghiệp tham gia nhiều hơn vào social media. Cũng giống như việc không phải cứ sở hữu một câu lạc bộ đánh golf là bạn đã sẵn sàng tham gia vào PGA Tour (giải đấu thường niên của Hiệp hội golf chuyên nghiệp Mỹ). Trên thực tế, người dùng social media sẽ không quan tâm đến tài khoản của doanh nghiệp khi họ không tham gia tương tác với khách hàng và công chúng.
Doanh nghiệp hãy tương tác và hoạt động tích cực thường xuyên trên mạng xã hội và update nội dung trên đó hàng ngày.
Đùng biến kênh social media thành "blog cá nhân" của thương hiệu
Một sai lầm lớn khác mà các nhà bán lẻ mắc phải là sử dụng social media để nói về mình, chứ không nói về khách hàng. Mục tiêu của bạn trên social media là cung cấp nội dung phù hợp với khách hàng và tham gia tương tác với họ, khuyến khích họ chia sẻ các nội dung của doanh nghiệp để tạo độ lan tỏa.
Nếu bạn sử dụng social media, bạn cần phải tiếp cận khách hàng và thu hút họ tương tác lại với nhãn hàng. Ví dụ như đăng một bức ảnh của hai mặt hàng và hỏi ý kiến khách hàng xem họ muốn sử dụng mặt hàng nào hơn. Vô hình chung bài đăng này trở thành một cuộc đối thoại trực tuyến và khi các bài đăng được chia sẻ dẫn thì số lượng người theo dõi nội dung này sẽ ngày càng tăng. Ngoài ra, nếu bạn thực hiện ví dụ này, bạn cũng sẽ khảo sát được thị hiếu tiêu dùng của khách hàng, từ đó bạn sẽ đáp ứng sát nhu cầu của khách hàng hơn nữa.
Hình ảnh đẹp và bắt mắt đóng vai trò cốt yếu
Định dạng nội dung được chia sẻ phổ biến nhất trên các kênh social media chính là hình ảnh. Vì vậy hãy đăng bài viết kèm hình ảnh để thu hút người xem và kích thích họ chia sẻ bài đăng của bạn. Số lượng người theo dõi rất quan trọng, và số lượng người chia sẻ và tương tác cũng quan trọng không kém. Vì vậy hãy luôn cố gắng tạo ra những nội dung khiến người dùng muốn chia sẻ với nhau. Đây có thể coi là hình thức mới của "truyền miệng", sự "lan truyền" là điều mà tất cả mọi nhãn hàng đều hướng tới.
Ứng dụng Social Media trong marketing
Sau khi đã hiểu về Social Media, việc tiếp theo chúng ta cần làm đó chính là tìm hiểu về cách ứng dụng Social Media trong Marketing một cách hiệu quả nhất.
Tạo dựng độ uy tín cho kênh
Để tạo dựng sự uy tín cho kênh là một việc làm không hề đơn giản và đòi hỏi rất nhiều thời gian để có thể thực hiện được. Tuy nhiên, chỉ cần có đủ sự kiên nhẫn và các bước thực hiện cụ thể bạn có thể đạt được mục tiêu của mình bằng cách ứng dụng Social Media.
Đầu tiên, để có thể tạo dựng được độ uy tín cho kênh của mình bạn cần tìm và kết nối được đúng với khách hàng tiềm năng mà mình đang hướng đến. Từ đó bắt đầu thực hiện kế hoạch của mình một cách cụ thể từ content nhận diện, video phát hành, infographic,... Sau khi đã chia sẻ được cho khách hàng về giá trị dịch vụ hoặc sản phẩm mà mình đang kinh doanh. Lúc này hãy đẩy mạnh phát triển thương hiệu để tạo dựng sự tin tưởng từ phía khách hàng.
Tập trung vào khách hàng tiềm năng
Để có thể ứng dụng Social Media trong Marketing một cách hiệu quả nhất thì thay vì ôm cả thị trường bạn cần tập trung vào những khách hàng tiềm năng.
Vậy làm thế nào để xác định được đâu là khách hàng tiềm năng của công ty mình, bạn cần trả lời được những câu hỏi sau:
- Họ ở đâu?
- Độ tuổi của họ?
- Họ thường quan tâm tới điều gì?
Hãy liệt kê ra thật nhiều yếu tố liên hệ giữa giá trị sản phẩm với khách hàng tiềm năng để tập trung vào đối tượng này bởi đây chính là những người mang lại doanh thu cho công ty của bạn.
Đa dạng hoá các kênh tiếp thị
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại hình Social Media Marketing, vậy nên hãy tận dụng lợi thế này để sản phẩm của mình dễ dàng tiếp cận đến khách hàng hơn. Khi đã có được một nội dung hay thì tại sao lại chỉ gò bó chúng trên duy nhất một nền tảng tiếp thị, hãy chia sẻ chúng ở những nền tảng tiếp thị khác nữa nhé.
Đưa người dùng đến với Website của bạn
Nếu kênh Social là nơi chia sẻ những gì ngắn gọn, tinh túy nhất về sản phẩm và thương hiệu thì Website chính là nơi tổng hợp đầy đủ những thông tin này. Vậy nên hãy sử dụng Social Media như một cần câu để dẫn đường cho khách hàng truy cập đến Website từ đó tăng khả năng mua sắm.
Thách thức của Social Media hiện nay
Social Media mang lại nhiều lợi ích lớn cho doanh nghiệp, tác động trực tiếp đến doanh thu. Tuy nhiên đây là con dao hai lưỡi, có nhiều thách thức làm ảnh hưởng đến không chỉ doanh thu mà còn là độ uy tín, danh tiếng của doanh nghiệp.
- Giảm tương tác và khó tiếp cận người dùng do sự cạnh tranh và thay đổi thuật toán, khiến việc lan tỏa nội dung trở nên khó khăn nếu không đầu tư quảng cáo.
- Khó khăn trong sáng tạo nội dung khi người dùng ngày càng đòi hỏi sự mới mẻ, hấp dẫn và đa dạng.
- Khủng hoảng truyền thông lan nhanh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín doanh nghiệp do thông tin lan truyền khó kiểm soát.
- Tin giả và thông tin sai lệch làm giảm độ tin cậy của mạng xã hội, gây ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội.
- Bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu cá nhân là thách thức lớn khi lượng dữ liệu người dùng ngày càng lớn và phức tạp.
- An ninh tư tưởng và chống tuyên truyền tiêu cực đang là vấn đề nghiêm trọng, đòi hỏi kiểm soát chặt chẽ.
- Thay đổi nhanh của công nghệ và thị trường yêu cầu sự thích nghi và đổi mới liên tục.
- Tốn nhiều thời gian khi quản lý đa nền tảng, ảnh hưởng đến hiệu quả công việc.
Xu hướng phát triển của Social Media trong tương lai
Ứng dụng mạnh mẽ của AI trong sáng tạo nội dung và tương tác
AI generative (AI tạo nội dung) sẽ tiếp tục bùng nổ, giúp các marketer và người sáng tạo nội dung tạo ra video, hình ảnh, bài viết nhanh hơn, cá nhân hóa hơn và hiệu quả hơn. Meta đang đầu tư mạnh vào AI để nâng cao trải nghiệm người dùng và khuyến khích sáng tạo nội dung độc đáo, tăng tương tác trên nền tảng của mình.
Các công cụ AI sẽ được tích hợp sâu hơn vào các bài đăng, hình ảnh, video, giúp người dùng và doanh nghiệp tạo nội dung dễ dàng hơn và tăng sự hấp dẫn của mạng xã hội.
Video ngắn (short-form video) tiếp tục thống trị
Các nền tảng như TikTok, Instagram Reels, YouTube Shorts vẫn giữ vị trí trung tâm với nội dung video dạng ngắn, dọc, thu hút sự chú ý nhanh và tăng tương tác mạnh mẽ. Facebook cũng tập trung phát triển video ngắn dạng Reels, với lượng theo dõi tăng 20%, nhằm thu hút người dùng trẻ và tăng thời gian sử dụng nền tảng.
Nguồn: Bizfly Cloud chia sẻ
>> Có thể bạn quan tâm: 5 cách để cải thiện Conversion Rate cho Landing Page
