SOA là gì? Tổng quan về SOA Testing (Service Oriented Architecture)
Mô hình SOA là gì và mục đích của nó có phải là giúp cho các ứng dụng có thể giao tiếp và tương tác với nhau một cách linh hoạt và dễ dàng hơn không? Để hiểu về SOA nói chung cũng như kiểm thử SOA nói riêng thì trước hết chúng ta cùng Bizfly Cloud tìm hiểu xem SOA và SOA testing là gì.
SOA là gì?
SOA (Service Oriented Architecture : kiến trúc hướng dịch vụ) là một phương pháp tích hợp các ứng dụng và quy trình nghiệp vụ với nhau để đáp ứng nhu cầu nghiệp vụ của phần mềm. SOA nhanh và linh hoạt cho các quy trình nghiệp vụ. Các thay đổi về quy trình hoặc ứng dụng sẽ được chuyển đến một thành phần cụ thể mà không ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.
Các nhà phát triển phần mềm trong SOA hoặc tự phát triển hoặc mua các phần của các chương trình gọi là DỊCH VỤ (SERVICE).
Kiểm thử SOA là kiểm thử về kiến trúc hướng dịch vụ - là một kiểu kiến trúc trong đó các thành phần ứng dụng được thiết kế để giao tiếp thông qua các giao thức truyền thông thông thường qua mạng.
Ưu và nhược điểm của mô hình kiến trúc hướng dịch vụ - SOA là gì?
Ưu điểm của mô hình SOA
- Khả năng tái sử dụng dịch vụ: Các tổ chức có thể phát triển một dịch vụ một lần và sau đó sử dụng nó cho nhiều ứng dụng khác nhau giúp tiết kiệm thời gian và chi phí phát triển. Đồng thời còn đảm bảo tính nhất quán trong các quy trình nghiệp vụ.
- Cho phép các nhóm phát triển làm việc độc lập: Khi mỗi dịch vụ hoàn toàn độc lập, các nhóm có thể phát triển, kiểm thử và triển khai dịch vụ mà không cần phải lo lắng về ảnh hưởng tới các phần khác của hệ thống.
- Khả năng tích hợp cao: Các dịch vụ có thể dễ dàng giao tiếp với nhau và với các hệ thống bên ngoài, nhờ vào việc sử dụng các giao thức tiêu chuẩn như HTTP, SOAP, hoặc RESTful API.
Nhược điểm của mô hình SOA
- Chi phí triển khai ban đầu cao: Việc thiết lập và duy trì một kiến trúc SOA yêu cầu đầu tư lớn về thời gian và nguồn lực, đặc biệt là trong giai đoạn đầu.
- Khó khăn trong việc quản lý và giám sát các dịch vụ: Khi số lượng dịch vụ ngày càng tăng, việc theo dõi và bảo trì chúng trở nên ngày càng phức tạp. Đòi hỏi phải có các công cụ quản lý và giám sát tốt, điều mà không phải tổ chức nào cũng có khả năng đầu tư.
- Khó khăn trong bảo trì và nâng cấp: Nếu không được thiết kế đúng cách, SOA có thể dẫn đến tình trạng bị lộn xộn bởi các dịch vụ quá phụ thuộc lẫn nhau. Từ đó việc bảo trì và nâng cấp sẽ trở nên khó khăn hơn.
Các công cụ kiểm thử SOA
Có nhiều công cụ kiểm thử dành riêng cho mô hình SOA, giúp các lập trình viên và đội ngũ phát triển đánh giá hiệu suất và độ tin cậy của các dịch vụ.
- SoapUI: là công cụ mã nguồn mở miễn phí để kiểm tra các dịch vụ web, hỗ trợ kiểm tra chức năng, hiệu suất, bảo mật và khả năng tương tác của các dịch vụ web.
- HP Service Test: Công cụ kiểm thử API thương mại hỗ trợ kiểm tra chức năng, hiệu suất, bảo mật và khả năng tương tác của các dịch vụ web. Nó cũng có thể thực hiện kiểm tra chức năng và hiệu năng của các dịch vụ theo một kịch bản duy nhất và tích hợp với HP QC.
- IBM Rational Functional Tester: Là công cụ kiểm thử chức năng thương mại hỗ trợ kiểm tra chức năng của các dịch vụ web.
- Micro Focus UFT: Hỗ trợ kiểm tra chức năng của các dịch vụ web.
- Apache JMeter: Được sử dụng để phân tích hiệu suất của lời gọi SOAP.
- JProfiler: Được sử dụng để ngăn chặn hoặc phát hiện sự rò rỉ bộ nhớ và tìm các nút thắt cổ chai trong quá trình thực hiện.
- iTKO LISA: Cung cấp giải pháp kiểm thử chức năng cho việc phân phối các hệ thống như SOA và có thể sử dụng để kiểm thử hồi quy, tích hợp, tải và hiệu suất.
- ParaSoft SOA Test: Là bộ công cụ kiểm tra và phân tích được phát triển cho API, để thử nghiệm các ứng dụng API
Kiểm thử SOA nên tập trung vào 3 tầng hệ thống
1. Tầng Services
Tầng này bao gồm các dịch vụ được tiếp xúc bởi hệ thống có nguồn gốc từ các chức năng nghiệp vụ.
Ví dụ:
Xem xét một trang web chăm sóc sức khỏe bao gồm:
- Theo dõi cân nặng
- Theo dõi lượng đường trong máu
- Theo dõi huyết áp
Trình theo dõi hiển thị dữ liệu tương ứng và ngày chúng được nhập. Tầng dịch vụ bao gồm các dịch vụ nhận dữ liệu tương ứng từ Database:
- Dịch vụ theo dõi cân nặng
- Dịch vụ theo dõi lượng đường trong máu
- Dịch vụ theo dõi huyết áp
- Dịch vụ đăng nhập
2. Tầng xử lý
Tầng này bao gồm các quy trình, tập hợp các dịch vụ là những phần của một chức năng duy nhất.
Các quy trình này có thể là một phần của giao diện người dùng (ví dụ: công cụ tìm kiếm), hoặc một phần của công cụ ETL (để lấy dữ liệu từ cơ sở dữ liệu).
Trọng tâm chính trong tầng này sẽ ở trong giao diện người dùng và quy trình. Ví dụ : Giao diện người dùng của bộ theo dõi cân nặng và tích hợp của nó với cơ sở dữ liệu là trọng tâm chính:
- Thêm dữ liệu mới
- Chỉnh sửa dữ liệu hiện có
- Tạo trình theo dõi mới
- Xóa dữ liệu
3. Tầng người tiêu dùng
Tầng này chủ yếu bao gồm các giao diện người dùng.
Ở tầng này việc kiểm thử 1 ứng dụng SOA được phân thành 3 mức (cấp độ):
- Mức dịch vụ
- Mức giao diện
- Mức End to End (đầu cuối)
Cách tiếp cận Top Down được sử dụng để thiết kế kiểm thử.
Cách tiếp cận Bottom Up được sử dụng để thực hiện kiểm thử.
Chiến lược kiểm thử SOA
Phương pháp lập kế hoạch kiểm thử
Phương pháp lập kế hoạch kiểm thử là điều cần làm
Tester phải hiểu được kiến trúc hoàn chỉnh của ứng dụng. Ứng dụng cần được chia thành các dịch vụ độc lập (dịch vụ có yêu cầu và cấu trúc phản hồi của riêng chúng và không phụ thuộc vào bất kỳ dịch vụ nào khác để tạo ra phản hồi). Cấu trúc ứng dụng cần phải được tổ chức lại thành ba thành phần : Dữ liệu, Dịch vụ và Các ứng dụng giao diện người dùng. Tất cả các thành phần cần phải được phân tích kỹ lưỡng, và các kịch bản nghiệp vụ nên được bôi đen. Các kịch bản nghiệp vụ nên được phân loại thành các kịch bản phổ biến và các tình huống cụ thể của ứng dụng. Nên chuẩn bị 1 ma trận truy xuất nguồn gốc, và tất cả các trường hợp kiểm thử nên được truy xuất đến các kịch bản nghiệp vụ.
Phương pháp thực hiện kiểm thử
Cần kiểm tra mọi thành phần dịch vụ. Nên thực hiện Kiểm thử tích hợp các thành phần dịch vụ để xác nhận luồng dữ liệu thông qua các dịch vụ và tính toàn vẹn của dữ liệu. Cần thực hiện Kiểm thử hệ thống mô hình hoàn chỉnh để xác thực luồng dữ liệu giữa ứng dụng đầu cuối và Cơ sở dữ liệu. Nên Kiểm thử hiệu năng để tinh chỉnh và đạt hiệu suất tối ưu.
Các phương pháp Kiểm thử SOA
Kiểm thử dựa trên kịch bản nghiệp vụ hướng đến data
Các khía cạnh nghiệp vụ khác nhau liên quan đến hệ thống nên được phân tích. Các kịch bản nên được phát triển dựa trên sự tích hợp của: Các dịch vụ web khác nhau của ứng dụng Dịch vụ web và ứng dụng. Việc thiết lập dữ liệu phải được thực hiện dựa trên kịch bản trên. Thiết lập dữ liệu cần bao gồm (cover) được hết tất cả các kịch bản.
Stubs
Giao diện giả sẽ được tạo ra để kiểm tra các dịch vụ. Các đầu vào khác nhau có thể được cung cấp thông qua các giao diện này và các đầu ra được xác nhận hợp lệ. Khi một ứng dụng sử dụng một giao diện cho một dịch vụ bên ngoài, mà không được kiểm tra (dịch vụ của bên thứ ba), thì có thể tạo một nhánh (stub) trong khi Kiểm thử tích hợp.
Kiểm thử hồi quy
Kiểm thử hồi quy trên ứng dụng nên được thực hiện khi có nhiều bản phát hành, Kiểm thử hồi quy để đảm bảo sự ổn định và tính khả dụng của các hệ thống. Một bộ kiểm tra hồi quy toàn diện sẽ được tạo ra bao gồm các dịch vụ tạo thành một phần quan trọng của ứng dụng. Bộ thử nghiệm này có thể được sử dụng lại trong nhiều bản phát hành của dự án.
Kiểm thử mức dịch vụ (Service Level Testing)
Kiểm thử mức dịch vụ bao gồm thử nghiệm thành phần của chức năng, bảo mật, hiệu suất và khả năng tương tác.
Mọi dịch vụ cần phải được kiểm thử cái này đầu tiên một cách độc lập.
Kiểm thử chức năng
Kiểm thử chức năng nên được thực hiện trên mỗi dịch vụ đ:
Đảm bảo rằng dịch vụ cung cấp phản hồi phù hợp cho từng yêu cầu. Lỗi chính xác cho các yêu cầu có dữ liệu không hợp lệ, dữ liệu không hợp lệ, v.v. Kiểm tra từng yêu cầu và phản hồi cho từng hoạt động mà dịch vụ phải thực hiện trong thời gian chạy. Xác thực các thông báo lỗi khi có lỗi xảy ra ở cấp độ máy chủ, máy khách hoặc mạng. Xác nhận rằng các phản hồi nhận được có định dạng đúng. Xác thực rằng dữ liệu nhận được trên phản hồi tương ứng với dữ liệu được yêu cầu.
Kiểm thử bảo mật
Kiểm thử bảo mật dịch vụ web là một khía cạnh quan trọng trong quá trìnhKiểm thử mức dịch vụ của ứng dụng SOA; điều này đảm bảo sự an toàn của ứng dụng.
Các yếu tố sau đây cần được đề cập trong quá trình kiểm thử :
Tiêu chuẩn công nghiệp được xác định bởi thử nghiệm WS-Security phải được tuân thủ bởi Dịch vụ Web. Các biện pháp an ninh nên hoạt động hoàn hảo. Mã hóa dữ liệu và chữ ký số trên các tài liệu Xác thực và ủy quyền SQL Injection, Malware, XSS, CSRF, các lỗ hổng khác sẽ được kiểm tra trên XML. Từ chối các tấn công dịch vụ.
Kiểm thử hiệu năng
Kiểm thử hiệu năng dịch vụ cần được thực hiện vì các dịch vụ có thể tái sử dụng được và nhiều ứng dụng có thể đang sử dụng cùng một dịch vụ.
Các yếu tố sau cần được xem xét trong quá trình thử nghiệm:
Hiệu suất và chức năng của dịch vụ cần được kiểm tra dưới tải nặng. Hiệu suất của dịch vụ cần được so sánh trong khi làm việc riêng lẻ và trong ứng dụng mà nó kết hợp cùng. Tải thử nghiệm dịch vụ nên được thực hiện để: Xác minh thời gian phản hồi Kiểm tra cổ chai Xác minh việc sử dụng CPU và bộ nhớ Dự đoán khả năng mở rộng
Kiểm thử mức tích hợp
Kiểm thử mức dịch vụ chỉ đảm bảo các dịch vụ riêng lẻ hoạt động đúng đắn, nó không đảm bảo hoạt động của các thành phần được kết hợp. Kiểm thử tích hợp được thực hiện tập trung chủ yếu vào các giao diện. Giai đoạn này bao gồm tất cả các kịch bản nghiệp vụ có thể xảy ra. Kiểm thử phi chức năng của ứng dụng sẽ được thực hiện thêm một lần nữa trong giai đoạn này. Kiểm thử bảo mật và Kiểm thử hiệu năng đảm bảo tính khả dụng và tính ổn định của hệ thống ở mọi khía cạnh. Các giao thức mạng và giao tiếp cần được kiểm tra để xác nhận tính nhất quán của việc truyền dữ liệu giữa các dịch vụ.
Kiểm tra End to End (đầu cuối)
Phase này đảm bảo rằng ứng dụng xác nhận các yêu cầu nghiệp vụ cả về mặt chức năng và phi chức năng.
Cần đảm bảo các mục dưới đây được kiểm tra trong suốt quá trình kiểm thử :
Tất cả các dịch vụ hoạt động như mong đợi sau khi tích hợp Xử lý ngoại lệ Giao diện người dùng của ứng dụng Lưu lượng dữ liệu thích hợp thông qua tất cả các thành phần Quy trình nghiệp vụ.
Lợi ích khi áp dụng mô hình kiến trúc SOA
Khi áp dụng mô hình SOA, các tổ chức có thể thu được nhiều lợi ích đáng kể. Dưới đây là một số lợi ích quan trọng.
Tăng cường khả năng tái sử dụng
Khi các dịch vụ được phát triển một lần và có thể được sử dụng lại nhiều lần, tổ chức có thể tiết kiệm thời gian và nguồn lực trong việc phát triển phần mềm. Giúp đảm bảo tính nhất quán trong quá trình xử lý nghiệp vụ, vì các dịch vụ đã được kiểm thử và chứng nhận là hoạt động bình thường.
Nâng cao tính linh hoạt
Khi các dịch vụ có thể thay đổi độc lập mà không ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống, tổ chức có thể nhanh chóng thích nghi với các thay đổi trong môi trường và yêu cầu kinh doanh.
Giảm chi phí vận hành
Các tổ chức có thể tối ưu hóa quy trình vận hành của mình bằng cách giảm thiểu sự phụ thuộc giữa các dịch vụ, tổ chức có thể giảm thiểu thời gian chết và tăng cường hiệu suất của hệ thống.
Cải thiện khả năng tích hợp
Các tổ chức kết hợp nhiều nguồn dữ liệu và ứng dụng, từ đó tạo ra các giải pháp toàn diện hơn cho khách hàng. Khả năng tích hợp này còn giúp các tổ chức dễ dàng kết nối với các đối tác bên ngoài, mở rộng cơ hội kinh doanh và tăng cường sự hợp tác.
Những thách thức trong kiểm thử SOA
- Liệt kê thiếu (lack) giao diện của dịch vụ.
- Quá trình kiể thử trải rộng trên nhiều hệ thống, do đó tạo ra các nhu cầu dữ liệu phức tạp.
- Ứng dụng này là một tập hợp các thành phần khác nhau có xu hướng thay đổi. Nhu cầu kiểm thử hồi quy thường xuyên hơn.
- Do kiến trúc đa tầng, nên rất khó để cô lập các lỗi (khuyết tật).
- Kể từ khi dịch vụ được sử dụng trong các giao diện khác nhau, rất khó dự đoán tải, do đó làm cho kế hoạch kiểm thử hiệu năng cồng kềnh, phức tạp.
- SOA là một tập hợp các công nghệ không đồng nhất nên kiểm thử một ứng dụng SOA đòi hỏi những tester có các bộ kỹ năng khác nhau nên làm tăng chi phí lập kế hoạch và thực thi.
- Vì ứng dụng là một tích hợp của nhiều dịch vụ, kiểm thử bảo mật cũng gặp nhiều rủi ro. Xác thực và ủy quyền gặp khá nhiều khó khăn.
Tools
Có nhiều công cụ có sẵn trên thị trường giúp kiểm thử các ứng dụng SOA, dưới đây là 1 số tool tiêu biểu:
1. SOAP UI
"SOAP UI" là một tool mã nguồn mở
SOAP UI là một tool mã nguồn mở để kiểm thử chức năng cho dịch vụ và Kiểm tra Api:
- Ứng dụng máy tính để bàn.
- Hỗ trợ nhiều giao thức - SOAP, REST, HTTP, JMS, AMF, JDBC.
- Các dịch vụ Web có thể được phát triển, kiểm tra và gọi đến.
- Cũng có thể sử dụng để thử tải, Kiểm thử tự động và Kiểm thử bảo mật.
- Có thể tạo các stub bằng MockServices.
- Các yêu cầu và kiểm tra dịch vụ Web có thể được tạo tự động thông qua ứng dụng dịch vụ web của nó.
- Có công cụ báo cáo sẵn có.
- Phát triển bởi SmartBear.
2. iTKO LISA
LISA là bộ sản phẩm cung cấp giải pháp kiểm thử chức năng
LISA là bộ sản phẩm cung cấp giải pháp kiểm thử chức năng cho việc phân phối các hệ thống như SOA.
- Có thể sử dụng để Kiểm thử: hồi quy, tích hợp, tải và hiệu suất.
- Phát triển bởi iTKO (CA Technologies).
- Có thể được sử dụng để thiết kế và thực hiện các thử nghiệm.
3. HP Service Test
Service Test là một công cụ kiểm thử chức năng, hỗ trợ cả kiểm tra giao diện người dùng và dịch vụ dùng chung.
- Có thể thực hiện kiểm thử chức năng và kiểm thử hiệu năng của các dịch vụ bởi một kịch bản duy nhất.
- Tích hợp với HP QC.
- Có thể quản lý được số lượng lớn dịch vụ và dữ liệu.
- Hỗ trợ kiểm tra khả năng tương tác bằng cách mô phỏng các môi trường máy khách JEE, AXIS và DotNet.
- Được phát triển bởi HP.
4. ParaSoft SOA Test
Công cụ kiểm tra và phân tích được phát triển cho API
Đây là bộ công cụ kiểm tra và phân tích được phát triển cho API, để thử nghiệm các ứng dụng API.
- Hỗ trợ các dịch vụ Web, REST, JSON, MQ, JMS, TIBCO, HTTP, công nghệ XML.
- Có thể thực hiện kiểm thử : chức năng, đơn vị, tích hợp, hồi quy, bảo mật, khả năng tương tác, tính tuân thủ, hiệu năng.
- Có thể tạo các stub bằng cách sử dụng Parasoft Virtualize, thông minh hơn SOAP UI.
- Phát triển bởi ParaSoft.
Lời kết
Bằng cách phác thảo chiến lược phù hợp cho kiểm thử, tài nguyên, các công cụ và sự tuân thủ để cung cấp dịch vụ tốt, kiểm thử SOA có thể mang lại những ứng dụng được kiểm tra hoàn toàn (đầy đủ) và hoàn hảo.
Bài dịch từ: https://www.guru99.com/learn-soa-testing.html
Theo viblo.asia
>> Có thể bạn quan tâm: 8 kỹ thuật kiểm thử phần mềm quan trọng
