ABAP là gì? Những tính năng hưu ích của ABAP
ABAP có lẽ là những thuật ngữ khá xa lạ với nhiều người nếu bạn không làm việc trong ngành công nghệ thông tin. Khi nghe đến ABAP, không ít người thắc mắc đây là công nghệ gì, có vai trò ra sao và được ứng dụng vào lĩnh vực nào. Hãy cùng Bizfly Cloud khám phá thuật ngữ này trong bài viết sau.
ABAP là gì?
ABAP viết tắt của Advanced Business Application Programming, là một ngôn ngữ lập trình bậc cao do công ty SAP phát triển. Được giới thiệu lần đầu tiên vào cuối những năm 1980, ABAP được thiết kế đặc biệt để phát triển các ứng dụng cho hệ thống SAP. Nó cho phép người dùng xây dựng và tùy chỉnh các ứng dụng kinh doanh, cũng như thực hiện các tác vụ quản lý dữ liệu trong hệ thống SAP.

ABAP là gì?
Lịch sử phát triển của ABAP
Lịch sử phát triển của ABAP (Advanced Business Application Programming) như sau:
- ABAP được phát triển bởi công ty SAP vào cuối những năm 1980, ban đầu chủ yếu dùng để tạo báo cáo và phát triển trên hệ thống SAP R/2.
- Đến năm 1992, ABAP chính thức trở thành ngôn ngữ phát triển chương trình cho mô hình máy khách - máy chủ trong SAP R/3, đánh dấu bước chuyển mình quan trọng của ngôn ngữ này.
- Năm 1999, SAP giới thiệu phần mở rộng hướng đối tượng cho ABAP, gọi là ABAP Objects, giúp mở rộng khả năng lập trình theo hướng đối tượng cho ABAP.
- Phiên bản 7.0 của ABAP được phát hành năm 2006, bổ sung tính năng switch framework giúp quản lý các phiên bản và tùy chỉnh dễ dàng hơn.
- Năm 2012, ABAP có thêm tính năng Table expressions, nâng cao khả năng xử lý dữ liệu bảng.
- Phiên bản 7.5 ra mắt năm 2015 bắt đầu hỗ trợ các biểu thức Open SQL, giúp truy vấn cơ sở dữ liệu hiệu quả hơn.
- Đến năm 2017, phiên bản 7.52 giới thiệu tính năng sắp xếp ảo của bảng nội bộ, cải thiện hiệu suất xử lý dữ liệu trong bộ nhớ.
Ngoài ra, với sự ra đời của nền tảng SAP HANA, ABAP cũng được điều chỉnh để tận dụng sức mạnh của cơ sở dữ liệu in-memory này, tiếp tục giữ vai trò trung tâm trong phát triển ứng dụng SAP hiện đại, bao gồm SAP S/4HANA.
Kiến trúc của ABAP
Kiến trúc của ABAP được thiết kế theo mô hình ba lớp, bao gồm:
- Lớp trình bày (Presentation Layer): Đây là lớp giao diện người dùng, chịu trách nhiệm hiển thị màn hình và tương tác với người dùng.
- Lớp ứng dụng (Application Layer): Lớp này bao gồm một hoặc nhiều phiên bản của máy chủ ứng dụng ABAP (AS ABAP). Nó quản lý việc liên lạc, phân phối tải và xử lý chương trình ABAP. Trong lớp này có các thành phần như máy chủ tin nhắn để phân phối tải và máy chủ Enqueue để quản lý khóa. Các chương trình ABAP và công cụ phát triển đều chạy trong lớp ứng dụng này. ABAP Dispatcher phân phối các yêu cầu cho các quy trình làm việc (work processes), mỗi quy trình xử lý chương trình và kết nối cơ sở dữ liệu tạm thời trong thời gian chạy chương trình.
- Lớp cơ sở dữ liệu (Database Layer): Lớp này chứa toàn bộ mã chương trình của máy chủ ứng dụng ABAP, các chương trình ứng dụng, dữ liệu người dùng và dữ liệu quản trị, tất cả đều được lưu trữ trong sơ đồ ABAP của hệ thống. Lớp này độc lập với nhà cung cấp cơ sở dữ liệu và hỗ trợ nhiều hệ quản trị cơ sở dữ liệu khác nhau.
Các tính năng hữu ích của ABAP
ABAP không chỉ là một ngôn ngữ lập trình mạnh mẽ mà còn đi kèm với nhiều tính năng hữu ích, có thể kể đến như:
- Hỗ trợ truy vấn và xử lý dữ liệu mạnh mẽ qua Open SQL, Native SQL và ETL.
- Lập trình hướng đối tượng giúp phát triển ứng dụng module hóa.
- Giao diện đồ họa thân thiện, dễ tạo, gỡ lỗi và bảo trì chương trình.
- Tính năng bảo mật gồm xác thực, ủy quyền và ghi nhật ký.
- Công cụ gỡ lỗi và theo dõi lỗi hiệu quả.
- Tạo nhiều loại báo cáo đa dạng như ALV Grids, Lists, Queries.
- Tùy chỉnh và mở rộng linh hoạt qua User Exits, BAdIs, Enhancement Spots.
- Tích hợp liền mạch với các hệ thống SAP và bên ngoài qua API, dịch vụ web.
- Hỗ trợ phát triển giao diện người dùng và chương trình tương tác.
- Kiến trúc ba lớp rõ ràng: trình bày, ứng dụng và cơ sở dữ liệu.
Các công cụ phát triển ABAP phổ biến
Muốn phát triển ABAP cần có sự hỗ trợ của một vài công cụ. Dưới đây là một số công cụ phổ biến giúp bạn phát triển ABAP:
- ABAP Workbench: Đây là công cụ cốt lõi trong hệ thống ABAP, truy cập qua SAP GUI, cung cấp các thành phần như ABAP Editor (bảo trì chương trình), ABAP Dictionary (quản lý đối tượng dữ liệu), Repository Browser (xem cấu trúc phân cấp), Menu Painter và Screen Painter (phát triển giao diện người dùng), Function Builder (tạo và bảo trì module chức năng), cùng các công cụ kiểm tra cú pháp và gỡ lỗi.
- Eclipse với plugin ABAP Development Tools (ADT): Đây là môi trường phát triển hiện đại được SAP khuyến nghị, hỗ trợ toàn bộ vòng đời phát triển ABAP với giao diện thân thiện, tích hợp quản lý mã nguồn và công cụ gỡ lỗi mạnh mẽ.
- Các công cụ mở rộng và tùy chỉnh như User Exits, Business Add-Ins (BAdIs), Enhancement Spots giúp mở rộng và tùy chỉnh ứng dụng SAP mà không cần sửa đổi mã nguồn gốc, rất hữu ích trong phát triển ABAP doanh nghiệp.
Cú pháp cơ bản của ABAP
ABAP không phân biệt chữ hoa và chữ thường trong mã nguồn.
Một chương trình ABAP thường bắt đầu bằng khai báo loại chương trình, ví dụ khai báo một report: REPORT Z_report_test_01.
Để in ra màn hình một chuỗi, dùng câu lệnh WRITE: WRITE 'Xin chao ABAP'..
Có thể viết nhiều chuỗi cùng một dòng bằng cách dùng dấu : và dấu , WRITE: 'Xin', 'chao'..
Ứng dụng thực tiễn và cơ hội nghề nghiệp với ABAP
Ứng dụng của ABAP rất đa dạng, từ tự động hóa quy trình nghiệp vụ như quản lý tài chính, kho vận, nhân sự đến phát triển các ứng dụng tích hợp trên nền tảng SAP NetWeaver. Ngoài ra, ABAP còn được kết hợp với các công nghệ hiện đại như SAP HANA, SAP Fiori, SAP BTP giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả vận hành và trải nghiệm người dùng.

Ứng dụng thực tiễn và cơ hội nghề nghiệp với ABAP
Về cơ hội nghề nghiệp, lập trình viên ABAP luôn được các doanh nghiệp lớn săn đón bởi khả năng phát triển và bảo trì hệ thống SAP quan trọng trong hoạt động kinh doanh. Ở Việt Nam, mức lương của lập trình viên ABAP dao động từ 4 triệu đồng/tháng cho người mới vào nghề đến trên 37 triệu đồng/tháng cho các chuyên gia giàu kinh nghiệm.
Trên thế giới, thu nhập của lập trình viên ABAP có thể lên đến hơn 124.000 USD/năm. Bên cạnh mức thu nhập hấp dẫn, nghề này còn mang lại môi trường làm việc chuyên nghiệp và nhiều cơ hội thăng tiến.
Ngoài ra, với sự phát triển không ngừng của công nghệ SAP, lập trình viên ABAP còn có thể mở rộng kỹ năng sang các lĩnh vực như phát triển ứng dụng đám mây, tích hợp hệ thống và tư vấn giải pháp SAP. Điều này giúp họ không chỉ giữ vững vị trí quan trọng trong doanh nghiệp mà còn nâng cao giá trị bản thân trên thị trường lao động.
Kết luận
ABAP hiện đại mang lại khả năng tùy biến, mở rộng và phát triển hiệu quả trong môi trường SAP. Hiểu rõ kiến trúc, tính năng và công cụ mới là chìa khóa giúp doanh nghiệp và lập trình viên đón đầu xu hướng công nghệ và nâng cao giá trị hệ thống SAP.