FTP là gì? Những thông tin chi tiết cần biết về giao thức FTP
FTP thường hay được sử dụng trong việc quản lý các tập tin trên server cũng như hỗ trợ cho website được vận hành ổn định. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa biết FTP là gì? do đó, Bizfly Cloud sẽ chia sẻ những thông tin hữu ích về giao thức FTP dưới đây.
Giao thức FTP là gì?
FTP (File Transfer Protocol) là giao thức mạng được sử dụng rộng rãi với mục đích truyền tải dữ liệu giữa những máy tính thông qua mạng dựa vào giao thức TCP/IP. Người dùng có thể tải dữ liệu lên máy chủ hoặc lấy bất kỳ dữ liệu tập tin nào từ máy chủ về máy mình. Thông thường FTP sẽ hoạt động trên hai cổng là cổng 20 và cổng 21.
FTP giúp truyền tải dữ liệu giữa các máy tính với nhau
FTP dùng để làm gì?
FTP được ứng dụng trong nhiều hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, giữa doanh nghiệp và đối tác cũng như giữa doanh nghiệp và nhân viên. Có 4 ứng dụng chủ yếu được doanh nghiệp áp dụng nhiều nhất:
- Doanh nghiệp sử dụng FTP cho phép nhân viên chia sẻ nguồn dữ liệu qua lại các máy thuộc các chi nhánh văn phòng và các địa điểm khác nhau.
- Nhân viên thuộc doanh nghiệp chia sẻ dữ liệu một cách an toàn cho đồng nghiệp và đối tác kinh doanh trong và ngoài nước.
- Nhân viên IT dùng FTP để chuyển dữ liệu gốc đến trung tâm khôi phục dữ liệu sau thảm họa (DR – Disaster Recovery).
- Nhân viên quản trị web sử dụng FTP để chuyển các trang con, các file ứng dụng web và hình ảnh đến máy chủ website của doanh nghiệp.
FTP được ứng dụng trong nhiều hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
Mô hình hoạt động của giao thức FTP
Dựa trên mô hình cơ bản của chuyển đổi dữ liệu, giao thức FTP hoạt động bằng hai hướng là nhận và truyền dữ liệu giữa máy chủ Server và máy khách Client. Data Connection và Control Connection chính là hai tiến trình TCP (Transmission Control Protocol) tạo ra quy trình nhận cũng như truyền dữ liệu của Server và Client.
- Control Connection (kiểm soát kết nối): Trong suốt quá trình truyền và nhận dữ liệu. Tiến trình này chỉ thực hiện công việc kiểm soát khi dữ liệu đi qua và thực hiện trong suốt quá trình trao đổi dữ liệu.
- Data Connection (kết nối dữ liệu): So với Control Connection thì quá trình thực hiện các kết nối được vận hành và không còn kiểm soát. Data Connection sẽ thực hiện kết nối các dữ liệu qua lại giữa server và client, chỉ dừng lại nếu việc truyền dữ liệu được hoàn tất
Mô hình hoạt động của giao thức FTP thông qua Control Connection và Data Connection
Các phương thức truyền dữ liệu trong giao thức FTP
Giao thức FTP có 3 phương thức truyền dữ liệu từ máy Server đến máy Client và ngược lại. Đó là các phương thức Compressed mode, Stream mode và Block mode:
- Compressed mode: Phương thức Compressed mode sẽ sử dụng kỹ thuật nén dữ liệu "Run-length encoding". Kỹ thuật này có nhiệm vụ lọc các đoạn dữ liệu bị lặp lại và bỏ đoạn dữ liệu đó giúp nội dung gửi đi được trọn vẹn.
- Stream mode: Dựa vào độ tin cậy của giao thức TCP đối với nguồn dữ liệu, phương thức Stream mode sẽ truyền dữ liệu dưới dạng byte và cấu trúc các byte này không liên tiếp. Hệ thống sẽ truyền dữ liệu không có trường tiêu đề nhất định thông qua kết nối TCP.
- Block mode: Phương thức Block mode sẽ đóng gói dữ liệu thành nhiều khối FTP blocks. Mỗi block FTP bao gồm các khối chứa thông tin dữ liệu đang được gửi. Phương thức này có tính chất quy chuẩn hơn so với các phương thức khác.
Việc truyền tải tập tin được thực hiện thông qua 3 phương thức
Kết nối máy chủ FTP chủ động so với thụ động
Máy chủ Server FTP có thể thực hiện việc kết nối chủ động lẫn thụ động đến máy khách Client FTP. Ở chế độ chủ động, máy khách Client kết nối với cổng 21 của máy chủ Server. Khi đó, cổng máy Client sẽ liên hệ với cổng máy Server để cổng Server đưa ra xác nhận cho cổng Client.
Sau bước liên hệ, máy chủ Server có nhiệm vụ thiết lập kết nối giữa hai cổng của máy Server và máy Client. Khi hoàn thành việc thiết lập, máy khách Client gửi lại xác nhận khác cho máy chủ Server. Kết nối máy chủ FTP chủ động nên được thực hiện nếu máy chủ không thực hiện kết nối thụ động được.
Về chế độ thụ động, chế độ này được sinh ra để phát triển đồng thời giải quyết các vấn đề mà chế độ chủ động không làm được. Để phân biệt được đây là kết nối thụ động, hệ thống máy Server sẽ gửi lệnh PASV đến cổng của máy Client nhằm thông báo kết nối đang thực hiện là thụ động.
Máy Server sẽ thực hiện bước tiếp theo là cung cấp cổng cho máy Client. Máy Client sẽ dùng chính cổng được cung cấp để tạo liên kết giữa máy Client và máy Server. Nếu liên kết được thực hiện, máy Server sẽ gửi cho máy Client một xác nhận.
Giữa hai chế độ thụ động và chủ động có một số điểm khác nhau khi kết nối máy chủ FTP:
- FTP chủ động có thể gặp sự cố do tường lửa gây ra nhưng FTP thụ động lại không bao giờ gặp sự cố đó.
- FTP chủ động có hệ thống bảo mật tốt hơn FTP thụ động.
- FTP chủ động phân công việc cho máy Server là thiết lập kênh lệnh, máy Client thiết lập kênh dữ liệu nhưng FTP thụ động thì cả hai công việc đều do máy Client thực hiện.
Kết nối FTP chủ động hơn so với thụ động
Cách xây dựng một máy chủ FTP nhỏ gọn
Nếu như xưa việc xây dựng máy chủ FTP là khó khăn thì hiện nay, việc xây dựng đã dễ dàng hơn bao giờ hết. Để xây dựng máy chủ FTP, người dùng cần có thiết bị Router được tích hợp FTP và bộ nhớ ngoài (USB, ổ cứng,…) có dung lượng vừa đủ.
Sau đó, người dùng cần kết nối thiết bị Router với bộ nhớ ngoài, thực hiện việc cài đặt theo hướng dẫn của nhà sản xuất và có ngay cho bản thân máy chủ FTP nhỏ gọn, tiện lợi.
Các phần mềm FTP hỗ trợ người dùng dễ dàng
- FileZilla: Đây là phần mềm FTP miễn phí sử dụng cho cả Windows, MacOS và cả linux. Hỗ trợ FTP, FTPS và SFTP.
- Transmit: Phần mềm được sử dụng trên MacOS và hỗ trợ FTP, SSH.
WinSCP: Đây là một FTP Client sử dụng trên Windows hỗ trợ FTP, SSH và SFTP
WS_FTP: Một ứng dụng FTP Client dành cho Windows hỗ trợ SSH.
Các loại FTP phổ biến
Trong những năm qua, giao thức FTP đã được sửa đổi và cập nhật nhiều lần để đáp ứng các yêu cầu mới, tiêu chuẩn bảo mật và khả năng tương thích với các hệ thống hiện đại. Dưới đây là 3 loại FTP phổ biến:
+ FTP Plain: là cấu hình tiêu chuẩn mà giao thức truyền thông này sử dụng. Tại đây, dữ liệu và thông tin đăng nhập của người dùng được chuyển tải mà không cần bất kỳ mã hóa nào. FTP Plain thường sử dụng cổng số 21 khi kết nối internet và có khả năng tương thích mạnh nhất trong ba loại FTP.
+ FTPS: FTP Secure là một tên gọi khác của FTP Secure Sockets Layer (SSL), sử dụng mã hóa SSL, không giống như FTP truyền thống. Có một số điểm khác biệt giữa FTPS và các loại FTP được mã hóa khác, nhưng đáng chú ý nhất là tính bảo mật đi kèm với FTPS. Nó thêm một số lệnh bổ sung vào FTP truyền thống để có thêm một số chức năng.
+ FTPES: là viết tắt của File Transfer Protocol over explicit transport layer security (TLS)/SSL. Nó sử dụng cổng 21 như một kết nối FTP thông thường, nhưng các lệnh đặc biệt sẽ biến nó thành một kết nối được mã hóa TLS/SSL. Nhiều người dùng thích FTPES hơn FTPS vì nó tương thích với tường lửa.
Giao thức FTP giờ đây được nhiều doanh nghiệp, cá nhân sử dụng rộng rãi. Qua đó có thể thấy giao thức FTP quan trọng thế nào trong thời đại công nghệ ngày nay. Hãy cùng theo dõi Bizfly Cloud để cập nhật thêm nhiều bài viết về giao thức FTP nhé.
==> Tìm hiểu thêm FTP từ Wikipedia tại đây
