IIS là gì? Những điều cơ bản bạn cần biết khi tìm hiểu về ISS
Theo báo cáo của W3techs năm 2022, IIS là nền tảng máy chủ web phổ biến thứ ba trên thế giới, chỉ đứng sau Apache và Nginx. IIS có sẵn trên hầu hết các phiên bản của hệ điều hành Microsoft Windows. Vậy IIS là gì và nó hoạt động như thế nào? Hãy cùng Bizfly Cloud đi tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây!
Tỉ lệ web server sử dụng bởi các website
Apache và Nginx là hai web server phổ biến nhất hiện nay. Tuy nhiên, còn một chương trình web server khác được Microsoft phát triển là Internet Information Services (IIS, tên trước đây là Internet Information Server) với bản phát hành đầu tiên năm 1995. Trước đây, Apache và IIS là hai web server thông dụng nhất trên Internet, nhưng giờ đây theo báo cáo của W3techs, Microsoft-IIS đã tụt xuống vị trí thứ 4, sau Apache, Nginx và Cloudflare Server.
IIS là gì?
IIS (Internet Information Services) là một máy chủ web của Microsoft chạy trên hệ điều hành Windows. IIS được sử dụng để cung cấp nội dung trang web qua internet tới người dùng cuối. IIS có thể phục vụ cả các trang web HTML tiêu chuẩn và các trang web động, chẳng hạn như các ứng dụng ASP.NET và các trang PHP.
IIS được sử dụng phổ biến nhất bởi các doanh nghiệp IT vì nó có thể được quản lý tập trung và mở rộng quy mô để tạo ra các web server lớn, đáp ứng nhu cầu cho các trang web có lưu lượng truy cập cao. IIS lưu trữ ứng dụng, trang web và các dịch vụ tiêu chuẩn khác mà người dùng cần và cho phép các nhà phát triển tạo trang web, ứng dụng và thư mục ảo để chia sẻ với người dùng của họ.
Dưới đây là các phiên bản của IIS. Nhìn chung, phiên bản mới nhất của IIS phù hợp với môi trường doanh nghiệp là IIS 6 hoặc Microsoft Windows Server 2003.
Cách thức hoạt động của IIS?
Là một máy chủ web, IIS có Process Engine riêng để xử lý tất cả các request từ máy khách đến máy chủ. Về cơ bản, một máy khách gửi một request đến máy chủ và sau đó IIS xử lý request đó và gửi phản hồi đến máy khách. Kiến trúc xử lý của IIS có thể được tách thành hai lớp riêng biệt: Kernel Mode và User Mode.
- Kernel Mode: Khi Kernel Mode được sử dụng, code có thể thực thi bất kỳ lệnh nào và có toàn quyền truy cập vào thiết bị được kết nối. Chế độ này chủ yếu được sử dụng khi đây là một quá trình đáng tin cậy và chủ yếu là bất khả xâm phạm. Bất kỳ lỗi nào trong Kernel Mode đều có thể gây ra nhiều thiệt hại cho chính hệ thống. Kernel Mode cũng là nơi bạn sẽ tìm thấy HTTP.SYS.
- User Mode: User Mode bị hạn chế hơn. Trong trường hợp này, code được thực thi không thể truy cập phần cứng hoặc bộ nhớ tham chiếu, do đó sẽ an toàn hơn. Nếu xảy ra lỗi, hậu quả sẽ không nghiêm trọng như Kernel Mode. Code được thực thi ở chế độ này hướng dẫn các API giao tiếp với thiết bị và bộ nhớ tham chiếu, an toàn hơn nhiều so với Kernel Mode. Bạn sẽ tìm thấy các dịch vụ quản lý IIS, nhóm ứng dụng và thư mục ảo trong chế độ này.
Mục đích của Kernel Mode là sử dụng HTTP.SYS để chấp nhận các request máy khách gửi đến rồi gửi chúng đến nhóm ứng dụng. Quá trình này bắt đầu khi máy khách hoặc người dùng cuối nhập URL của trang web và request quyền truy cập vào trang. HTTP.SYS nắm bắt các request này và thêm một hàng đợi cho mỗi nhóm ứng dụng.
Khi một request đã được chuyển tiếp đến nhóm ứng dụng, Worker Process hoặc w3wp.exe sẽ tải bộ lọc ISAPI và HttpRuntime.ProcessRequest hoặc kết hợp với “aspnet_isapi.dll” nếu nó là một trang ASPX.
Việc khởi chạy Http.Runtime.ProcessRequest cho thấy rằng quá trình xử lý đã bắt đầu. Quá trình HttpRuntime xây dựng một nhóm các đối tượng HttpApplication, các đối tượng này sau đó được chuyển qua HTTP. Các HTTP Module tiếp tục được kích hoạt cho đến khi request đến HTTP handler của trang ASP.NET. Khi request đã được chuyển qua HTTP route, trang sẽ bắt đầu được hiển thị.
Chức năng và vai trò của IIS
IIS hay còn gọi là Internet Information Services, là một dịch vụ máy chủ web được phát triển bởi Microsoft. Chức năng và vai trò của IIS rất đa dạng và quan trọng trong việc tạo ra trải nghiệm người dùng tốt hơn.
Cung cấp khả năng lưu trữ website: IIS cho phép người dùng lưu trữ nhiều trang web khác nhau trên cùng một máy chủ. Bạn có thể sử dụng một máy chủ vật lý hoặc ảo để phục vụ nhiều khách hàng hoặc ứng dụng mà không cần phải chi tiêu cho phần cứng mới. Tính năng này giúp tiết kiệm chi phí và tối ưu hóa tài nguyên.
Hỗ trợ giao thức HTTP và HTTPS: Giao thức HTTPS không chỉ giúp bảo mật dữ liệu mà còn cải thiện SEO cho các trang web. Với sự gia tăng nhu cầu về bảo mật thông tin cá nhân, khả năng hỗ trợ HTTPS của IIS trở thành một yếu tố then chốt.
Quản lý và cấu hình dễ dàng: IIS đi kèm với một giao diện đồ họa thân thiện giúp người dùng dễ dàng quản lý các trang web và dịch vụ web của mình. Bạn có thể thêm, xóa hoặc sửa đổi các thiết lập một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Tích hợp với các công nghệ khác của Microsoft: IIS tích hợp rất tốt với các sản phẩm khác của Microsoft như ASP.NET, SQL Server và Visual Studio. Sự tích hợp này cho phép các nhà phát triển dễ dàng triển khai và quản lý các ứng dụng web phức tạp mà không gặp quá nhiều khó khăn.
Các tính năng nổi bật của IIS
Bảo mật toàn diện
IIS cung cấp nhiều lớp bảo mật cho các trang web và ứng dụng của bạn. Từ việc kiểm soát quyền truy cập đến việc mã hóa dữ liệu, IIS đảm bảo rằng thông tin của bạn luôn an toàn. Các tính năng như Authentication, SSL Certificates và Request Filtering giúp ngăn chặn các cuộc tấn công từ bên ngoài.
Hiệu suất cao
IIS được thiết kế để xử lý hàng triệu yêu cầu đồng thời mà không làm giảm đáng kể hiệu suất. Giúp cải thiện tốc độ tải trang mà còn làm tăng trải nghiệm người dùng. Tính năng caching thông minh của IIS cho phép lưu trữ tạm thời nội dung mà người dùng thường xuyên truy cập, từ đó giảm thiểu thời gian phản hồi.
Hỗ trợ OpenAPI và RESTful services
IIS hỗ trợ tốt cho việc phát triển các dịch vụ RESTful và các API thông qua việc tích hợp OpenAPI. Giúp các nhà phát triển dễ dàng hơn trong việc xây dựng và quản lý các dịch vụ web.
Quản trị từ xa
Bạn có thể dễ dàng truy cập và quản lý máy chủ IIS của mình từ bất kỳ đâu thông qua Remote Management, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
Có thể bạn quan tâm: 77 mẹo "nhỏ nhưng có võ" giúp tối đa hóa bảo mật cho Web Server
Giao diện quản lý module của IIS 7.0
IIS có những ưu, nhược điểm gì?
Ưu điểm của IIS
- Tích hợp hoàn hảo với Windows: Là sản phẩm của Microsoft, IIS được tối ưu hóa cho hệ điều hành Windows, mang lại hiệu suất và sự ổn định tối đa.
- Giao diện quản lý thân thiện: Giao diện người dùng của IIS rất dễ hiểu và trực quan, giúp người mới bắt đầu có thể nhanh chóng nắm bắt và sử dụng.
- Hỗ trợ kỹ thuật mạnh mẽ: Khi sử dụng IIS, bạn sẽ được hưởng lợi từ cộng đồng lớn và tài liệu phong phú từ Microsoft, giúp bạn giải quyết các vấn đề nhanh chóng hơn.
Nhược điểm của IIS
- Chi phí bản quyền: Một trong những nhược điểm lớn nhất của IIS là chi phí bản quyền cho các phiên bản Windows server khá lớn nên có thể sẽ là rào cản cho các doanh nghiệp nhỏ hoặc các startup.
- Thiếu khả năng tùy chỉnh: Mặc dù IIS rất mạnh mẽ nhưng nó không linh hoạt bằng các giải pháp mã nguồn mở như Apache. Việc tùy chỉnh sâu có thể gặp khó khăn.
- Phụ thuộc vào hệ sinh thái Microsoft: Nếu bạn đã đầu tư vào các công nghệ của Microsoft, thì việc sử dụng IIS có thể hợp lý. Tuy nhiên, nếu bạn muốn xây dựng các ứng dụng đa nền tảng, bạn có thể cần xem xét các lựa chọn khác.
So sánh IIS với các web server khác
Một trong những ưu điểm của IIS so với các web server khác là IIS được phát triển bởi Microsoft, nên một số tính năng của Windows sẽ đi kèm luôn trong IIS (như Windows Authentication kể ở trên,…). Vì vậy, IIS là web server hỗ trợ rất tốt trong các ngôn ngữ hay framework được phát triển bởi Microsoft như ASP.NET hay framework .NET. Nhưng nhược điểm của IIS là chỉ chạy được trên Window.
IIS là chương trình đi kèm với các bản Window NT, do đó nếu như muốn sử dụng IIS, chúng ta phải trả tiền bản quyền cho bản Window NT đi cùng với bản IIS tương ứng. Ví dụ bản IIS 10.0.17763 đi cùng với Windows Server 2019 và Windows 10 bản 1809. Trong khi đó, Apache hoàn toàn miễn phí và nginx có cả phiên bản miễn phí và trả phí.
Hướng dẫn cài đặt và cấu hình IIS trên Windows
Cài đặt và cấu hình IIS trên Windows có thể được thực hiện khá dễ dàng thông qua các bước dưới đây.
Bước 1: Chuẩn bị hệ thống
Trước khi bắt đầu cài đặt, hãy chắc chắn rằng bạn đang sử dụng phiên bản Windows hỗ trợ IIS. Các phiên bản Windows 10 Pro, Enterprise, và Windows Server đều có tích hợp IIS.
Bước 2: Cài đặt IIS
- Mở Control Panel.
- Chọn "Programs" và sau đó chọn "Turn Windows features on or off."
- Trong danh sách, tìm và đánh dấu ô "Internet Information Services."
- Nhấn OK và chờ quá trình cài đặt hoàn tất.
Sau khi cài đặt, bạn có thể kiểm tra xem IIS đã hoạt động chưa bằng cách mở trình duyệt và nhập địa chỉ http://localhost. Nếu bạn thấy trang mặc định của IIS thì quá trình cài đặt đã thành công.
Bước 3: Cấu hình IIS
Sau khi cài đặt, bạn có thể tiếp tục cấu hình IIS để phục vụ các trang web của mình.
- Mở IIS Manager từ menu Start.
- Trong cửa sổ IIS Manager, bạn có thể tạo một site mới bằng cách nhấp chuột phải vào "Sites" và chọn "Add Website."
- Điền thông tin cần thiết như tên site, thư mục gốc, và cổng sử dụng.
- Nhấn OK để hoàn tất.
Ngoài ra, bạn cũng nên cấu hình các thiết lập bảo mật và xác thực để đảm bảo rằng trang web của bạn được bảo vệ tốt nhất.
Ứng dụng trong thực tế của IIS
- Lưu trữ website thương mại điện tử” Nhiều doanh nghiệp thương mại điện tử sử dụng IIS để lưu trữ các trang web của họ. Khả năng xử lý đồng thời và tính năng bảo mật cao của IIS giúp bảo vệ thông tin khách hàng và thực hiện các giao dịch an toàn.
- Phát triển ứng dụng web: Với sự hỗ trợ tốt cho ASP.NET, IIS trở thành một lựa chọn lý tưởng cho các nhà phát triển muốn xây dựng ứng dụng web phức tạp. Tính năng tích hợp với Visual Studio giúp giảm thời gian phát triển và triển khai ứng dụng.
- Dịch vụ API và Microservices: IIS hỗ trợ tốt cho việc phát triển và triển khai các dịch vụ API và ứng dụng microservices giúp các công ty dễ dàng mở rộng quy mô và tiếp cận thị trường mới.
- Hệ thống quản lý nội dung: Nhiều hệ thống quản lý nội dung (CMS) như Umbraco, DotNetNuke sử dụng IIS làm nền tảng để cung cấp một trải nghiệm người dùng mượt mà.
Tương lai có còn sử dụng IIS?
Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, câu hỏi đặt ra là liệu IIS có còn giữ vững vị trí của mình trong tương lai hay không. Dưới đây là một số suy nghĩ về tương lai của IIS.
Xu hướng chuyển đổi sang cloud
Với sự gia tăng của dịch vụ cloud computing, nhiều doanh nghiệp đang chuyển sang sử dụng các nền tảng như Microsoft Azure hoặc AWS. Tuy nhiên, IIS vẫn có thể đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý các ứng dụng chạy trên cloud, đặc biệt là đối với các tổ chức đã đầu tư vào hệ sinh thái Microsoft.
Sự cạnh tranh từ các giải pháp mã nguồn mở
Các giải pháp máy chủ web mã nguồn mở như Apache và Nginx đang ngày càng trở nên phổ biến. Điều này có thể ảnh hưởng đến thị phần của IIS trong tương lai. Tuy nhiên, với sự phát triển liên tục và các tính năng mới, IIS vẫn có khả năng duy trì vị trí của mình.
Tiếp tục phát triển và cải tiến
Microsoft không ngừng cải tiến IIS để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dùng. Các tính năng mới và cải tiến hiệu suất sẽ giúp IIS giữ vững vị trí của mình.
Cuối cùng, lượng website sử dụng IIS đang ngày càng giảm từ tháng 2 năm 2013, số người sử dụng giảm đồng nghĩa với sự hỗ trợ từ cộng đồng sẽ không thể so sánh được với các web server khác. Tuy vậy, hiện tại IIS vẫn được hỗ trợ bởi Microsoft trên chính trang chủ của IIS là https://www.iis.net/.
Theo Bizfly Cloud tìm hiểu
>> Có thể bạn quan tâm: Lỗ hổng bảo mật và một số kỹ thuật tin tặc đang dùng để tấn công hệ thống của bạn
