WWW là gì? Cách thức hoạt động của World Wide Web
WWW hay World Wide Web cùng với internet là những thuật ngữ máy tính vốn đã rất quen thuộc với cuộc sống hàng ngày của mỗi người. Nhưng bạn có dám chắc bản thân hiểu www là gì và phân biệt được khái niệm này với internet hay không? Để phân biệt được hai khái niện trên, cùng Bizfly Cloud tìm hiểu kỹ thông tin dưới bài viết này nhé!
World Wide Web - WWW là gì?
WWW (World Wide Web ) hay còn gọi là Web, là một hệ thống kết nối toàn cầu gồm các trang web và tài nguyên trực tuyến được truy cập thông qua Internet. Web cho phép người dùng trên khắp thế giới truy cập, chia sẻ và tương tác với thông tin thông qua các trình duyệt web như Chrome, Firefox hoặc Safari.
Về bản chất, World Wide Web là mạng lưới các trang web công khai được liên kết với nhau bằng các siêu liên kết (hyperlink) và được nhận dạng bằng địa chỉ URL (Uniform Resource Locator).
Các trang web này được lưu trữ trên máy chủ web (web server) và có thể được truy cập bởi các thiết bị khách (client) như máy tính, điện thoại hoặc máy tính bảng thông qua giao thức HTTP hoặc HTTPS.
Theo thời gian, thuật ngữ World Wide Web dần được gọi ngắn gọn là “Web”, và trở thành phần quan trọng nhất của Internet, đóng vai trò là nền tảng cho mọi hoạt động trực tuyến hiện nay — từ việc tìm kiếm thông tin, mua sắm, giải trí, cho đến học tập và làm việc từ xa.
Vai trò của World Wide Web
World Wide Web (WWW) đóng vai trò như hệ thống chia sẻ thông tin toàn cầu, giúp con người kết nối, học hỏi, giao tiếp và phát triển kinh tế – xã hội trong kỷ nguyên số. Web là nền tảng quan trọng nhất của Internet hiện đại, ảnh hưởng sâu rộng đến mọi lĩnh vực của đời sống.
Nhờ có World Wide Web, người dùng ở bất kỳ đâu trên thế giới đều có thể truy cập, trao đổi và sử dụng thông tin nhanh chóng chỉ với một thiết bị có Internet. Dưới đây là những vai trò tiêu biểu nhất của Web:
Phương tiện truyền thông và chia sẻ thông tin toàn cầu
Web cho phép truyền tải và chia sẻ dữ liệu đa phương tiện như văn bản, hình ảnh, video, âm thanh… giúp con người giao tiếp và tiếp cận tin tức một cách dễ dàng, thời gian thực.
Kho tri thức và học liệu mở
World Wide Web là nguồn tài nguyên khổng lồ chứa hàng triệu tài liệu, sách báo, bài nghiên cứu học thuật từ khắp nơi trên thế giới. Điều này giúp việc học tập, nghiên cứu và trao đổi kiến thức trở nên tiện lợi và nhanh chóng hơn bao giờ hết.
Thúc đẩy thương mại điện tử và kinh doanh trực tuyến
Web là nền tảng quan trọng cho sự phát triển của thương mại điện tử, tạo môi trường giao dịch trực tuyến giữa doanh nghiệp và khách hàng, đồng thời hỗ trợ quảng cáo, truyền thông và chăm sóc khách hàng hiệu quả.
Kết nối cộng đồng qua mạng xã hội
Nhờ Web, các nền tảng như Facebook, Instagram, Twitter, LinkedIn… ra đời, giúp con người kết nối, tương tác và chia sẻ thông tin nhanh chóng trên phạm vi toàn cầu.
Mở rộng không gian giải trí
World Wide Web cung cấp nhiều định dạng nội dung số như video, game, nhạc, truyện, phim ảnh… giúp người dùng giải trí, thư giãn và sáng tạo nội dung dễ dàng.
Thúc đẩy đổi mới công nghệ
Web là nền tảng để phát triển trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây, ứng dụng di động, blockchain…, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền công nghệ toàn cầu.
Hỗ trợ giáo dục trực tuyến
World Wide Web mở ra mô hình học tập online linh hoạt, cho phép học sinh, sinh viên tiếp cận tri thức từ xa. Trong thời kỳ dịch Covid-19, đây là công cụ quan trọng giúp duy trì hoạt động giáo dục liên tục.
World Wide Web hoạt động như thế nào?
World Wide Web (WWW) hoạt động dựa trên mô hình Client – Server, trong đó trình duyệt web (Client) gửi yêu cầu đến máy chủ web (Server) để truy cập, nhận và hiển thị nội dung trang web. Đây là cơ chế nền tảng cho mọi hoạt động truy cập Internet ngày nay.
Khi người dùng nhập URL (địa chỉ trang web) hoặc tìm kiếm thông tin trên trình duyệt, Client sẽ gửi yêu cầu (request) đến Server thông qua giao thức HTTP hoặc HTTPS.
Máy chủ web (Server) tiếp nhận yêu cầu, xử lý, tìm kiếm dữ liệu được lưu trữ (như tệp HTML, hình ảnh, video…) và gửi phản hồi (response) trở lại cho Client. Trình duyệt sau đó hiển thị nội dung trang web cho người dùng.
Vai trò của Client (Trình duyệt web)
Client là ứng dụng dùng để truy cập Web, phổ biến như Google Chrome, Firefox, Safari hoặc Microsoft Edge.
Khi người dùng nhập URL hoặc nhấp vào liên kết, trình duyệt sẽ gửi yêu cầu đến máy chủ web để lấy dữ liệu của trang cần truy cập.
Trình duyệt cũng chịu trách nhiệm hiển thị nội dung web (văn bản, hình ảnh, video, biểu đồ…) theo định dạng HTML và CSS, giúp người dùng dễ dàng tương tác.
Vai trò của Server (Máy chủ web)
Server là máy tính hoặc phần mềm chuyên dụng có nhiệm vụ lưu trữ, xử lý và phản hồi dữ liệu trang web khi có yêu cầu từ người dùng.
Máy chủ chứa toàn bộ tệp tin của website (HTML, hình ảnh, video, mã nguồn, cơ sở dữ liệu...).
Khi nhận được yêu cầu từ Client, Server sẽ xử lý và gửi dữ liệu tương ứng về trình duyệt, giúp trang web được hiển thị đúng nội dung.
Nhờ vậy, mỗi khi người dùng truy cập, máy chủ sẽ "phục vụ" nội dung web gần như tức thời, dù ở bất kỳ nơi đâu trên thế giới.
Phân biệt WWW và internet
Web là một trong những ứng dụng internet đầu tiên
Mặc dù trên thực tế có rất nhiều người nhầm lẫn 2 khái niệm WWW và internet với nhau, nhưng cần phải nhấn mạnh một điều: Web là một trong những ứng dụng internet đầu tiên và không phải là internet. Một số vị dụ điển hình khác được xây dựng trên mạng internet hoàn toàn tách biệt với Web bao gồm;
- Peer to peer (P2P) – Mạng ngang hàng như BitTorrent
- TOR và các hệ thống Dark Web (darknet)
Khám phá các công nghệ phía sau Website
WWW chỉ là một trong số rất nhiều ứng dụng của mạng Internet và máy tính, WWW dựa trên ba công nghệ cốt lõi sau:
- HTML: HTML ban đầu chỉ hỗ trợ các tài liệu văn bản, nhưng nhờ các cải tiến những năm 1990, HTML hiện nay có khả năng xử lý đầy đủ các kiểu khung, bảng và các plugin phục vụ cho mục đích xuất bản nội dung website.
- HTTP: HTTP sau 20 năm cuối cùng cũng đã được nâng cấp lên phiên bản 2.0, cho thấy giao thức này đáp ứng tốt như thế nào đối với sự tăng trưởng của Web.
- URL: URL được định đanh là địa chỉ đường dẫn của một thành phần trên web. Đó có thể là địa chỉ website, hình ảnh hay một video nào đó...
Máy chủ web server: đề cập đến một máy chủ lưu trữ các trang trên website của bạn. Các trang web này được chuyển đến máy chủ web với sự trợ giúp của Giao thức truyền tệp FTP (File Transfer Protocol). Khi bạn gõ tên trang web trên thanh địa chỉ, Internet sẽ tìm kiếm máy chủ chứa trang web của bạn và khi tìm thấy nó sẽ hiển thị nội dung của trang web trên màn hình máy tính của bạn.
Kiến trúc hệ thống của WWW
Kiến trúc hệ thống của WWW sẽ được chia ra làm 3 thành phần chính sau đây:
1. Máy khách (Client)
Máy khách là thiết bị hoặc phần mềm yêu cầu thông tin từ máy chủ. Nó thường là các trình duyệt web như Chrome, Firefox, Safari, hoặc Edge. Các thành phần chính của máy khách bao gồm:
- Trình duyệt Web: Công cụ giúp người dùng truy cập, hiển thị và tương tác với thông tin trên web.
- Các ứng dụng khách khác: Các ứng dụng có thể truy cập thông tin web mà không cần thông qua trình duyệt, như ứng dụng di động hoặc phần mềm chuyên dụng.
2. Máy chủ (Server)
Máy chủ là thiết bị hoặc phần mềm cung cấp thông tin hoặc dịch vụ cho máy khách. Các thành phần chính của máy chủ bao gồm:
- Web Server: Máy chủ này lưu trữ và phục vụ các tài nguyên web như trang HTML, hình ảnh, video, và các tài liệu khác. Các web server phổ biến bao gồm Apache, Nginx, và Microsoft IIS.
- Application Server: Xử lý logic nghiệp vụ và các yêu cầu phức tạp từ máy khách. Ví dụ như xử lý các giao dịch mua bán, quản lý dữ liệu người dùng.
- Database Server: Lưu trữ và quản lý dữ liệu, cung cấp dữ liệu khi có yêu cầu từ web server hoặc application server.
3. Giao thức truyền tải (Protocols)
Giao thức là các quy tắc và quy định cho việc truyền tải thông tin giữa máy khách và máy chủ. Các giao thức chính của WWW bao gồm:
- HTTP: Giao thức chính của WWW, xác định cách các tài liệu HTML và các tài nguyên khác được truyền tải giữa máy khách và máy chủ.
- HTTPS: Phiên bản bảo mật của HTTP, sử dụng SSL/TLS để mã hóa dữ liệu truyền tải, đảm bảo an toàn và bảo mật cho người dùng.
- FTP: Giao thức dùng để truyền tải tệp giữa máy khách và máy chủ, thường dùng để upload hoặc download tệp lớn.
Một số đặc điểm nổi bật của WWW
WWW được biết đến là hệ thống các tài nguyên và tài liệu sở hữu các đặc điểm sau đây:
- Khả năng liên kết: WWW cho phép các tài liệu được liên kết với nhau thông qua các siêu liên kết. Từ đó giúp người dùng dễ dàng chuyển từ trang này sang trang khác chỉ bằng một cú nhấp chuột, tạo ra một mạng lưới thông tin toàn cầu liên kết chặt chẽ.
- Giao diện đồ họa: Các trình duyệt web như Chrome, Firefox, Safari thường cung cấp giao diện đồ họa thân thiện với người dùng. Từ đó giúp dễ dàng tương tác với nội dung web như văn bản, hình ảnh, video và âm thanh.
- Khả năng truy cập toàn cầu: WWW cho phép truy cập thông tin từ bất kỳ đâu trên thế giới, miễn là có kết nối Internet. Nó làm tăng tính phổ cập và khả năng chia sẻ thông tin giữa các cá nhân và tổ chức trên toàn cầu.
- Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản: HTML là ngôn ngữ cơ bản để tạo nên các trang web. HTML cho phép định dạng văn bản, chèn hình ảnh, video và các liên kết, giúp hiển thị nội dung phong phú và đa dạng trên trình duyệt.
- Giao thức truyền tải siêu văn bản: HTTP là giao thức chính để truyền tải các tài liệu HTML trên Internet. Nó đảm bảo rằng các yêu cầu từ trình duyệt đến máy chủ và ngược lại được thực hiện một cách hiệu quả và bảo mật.
Công nghệ world wide web hiện đại thay đổi ra sao?
Sự phát triển và thay đổi của www hiện đại trước tiên phải kể đến sự bùng nổ xu hướng lướt web trên các thiết bị di động thay vì trên máy tính hay laptop thông thường trong vài năm trở lại đây. Do đó, toàn bộ các Website lớn và hầu hết các Web hiện đại đều thực hiện điều chỉnh các phương thức thiết kế giao diện, nội dung và cả công nghệ để thích ứng với làn sóng mới này.
Sự thay đổi trong hành vi người dùng đã dẫn
Bên cạnh đó, quyền riêng tư và bảo vệ danh tính trên môi trường Internet là một vấn đề đang ngày càng được quan tâm nhiều hơn khi một lượng thông tin cá nhân khổng lồ, bao gồm lịch sử tìm kiếm, duyệt web, vị trí địa lý của người dùng thường xuyên được thu thập để phục vụ cho mục đích nhắm mục tiêu quảng cáo. Do đó, các dịch vụ Web proxy sẽ cung cấp cho người dùng trực tuyến mức độ riêng tư cao hơn nhờ định tuyến lại hành vi duyệt web thông qua các máy chủ Web của bên thứ ba.
Các website hiện nay vẫn sử dụng tên miền và miền mở rộng cho truy cập. Các miền ".com" vẫn phổ biến và thông dụng nhất, tuy nhiên, cũng có nhiều tên miền mới hiện có sẵn để đăng ký như ".info" và ".biz".
IE và Firefox trước kia là các trình duyệt Web thông dụng nhất, nhưng hiện nay Chrome do Google quản lý vẫn đang thống lĩnh thị trường, ngoài ra, mới đây nhất là sự xuất hiện của safari – trình duyệt phổ biến trên sản phẩm của Apple.
HTML5 đã tái thiết lập HTML trở thành công nghệ Web hiện đại sau khi bị đình trệ trong nhiều năm. Tương tự như vậy, các cải tiến hiệu suất trong HTTP 2.0 cũng đảm bảo cho sự tồn tại của giao thức trong tương lai gần.
Sử dụng Non - WWW có khác gì WWW thông thường không?
Sử dụng tên miền Non – WWW sẽ có một số điểm khác biệt so với WWW thông thường như sau:
- Về mặt kỹ thuật: Tên miền với WWW và Non-WWW có thể được cấu hình trên cùng một máy chủ, nhưng bạn cần đảm bảo rằng cả hai phiên bản đều trỏ đến cùng một nội dung để tránh nhầm lẫn cho người dùng và các công cụ tìm kiếm.
- Về mặt SEO: Các công cụ tìm kiếm coi WWW và Non-WWW là hai URL riêng biệt. Để tránh phân tán PageRank và các giá trị SEO khác, bạn nên chọn một phiên bản chính và sử dụng chuyển hướng 301 để chuyển tất cả lưu lượng từ phiên bản không chính về phiên bản chính.
- Về Branding: Một số người dùng có thể có sự ưa thích cá nhân hoặc quen thuộc với việc sử dụng phiên bản WWW hoặc Non - WWW. Tên miền Non-WWW thường được coi là ngắn gọn và hiện đại hơn, trong khi tên miền WWW có thể được xem là truyền thống và dễ nhận biết hơn.
- Về trải nghiệm người dùng: Một số người dùng có thể tự động thêm hoặc bỏ "www" khi gõ địa chỉ trang web. Do đó, việc đảm bảo rằng cả hai phiên bản đều hoạt động và chuyển hướng đúng cách là rất quan trọng để cung cấp trải nghiệm người dùng liền mạch.
Theo Bizfly Cloud chia sẻ
