Partition là gì? Cách tạo/xóa và định dạng Partition

Bizfly Cloud

2266

12-05-2025

Partition là một công cụ hỗ trợ phân vùng ổ cứng máy tính, cho phép người dùng chia các ổ đĩa vật lý thành những thành phần riêng biệt một cách hợp lý. Nếu bạn đang tìm hiểu và muốn biết thêm nhiều thông tin hơn về thuật ngữ này thì bài chia sẻ dưới đây của Bizfly Cloud thực sự hữu ích với bạn.

Partition là gì?

Partition (phân vùng) là thuật ngữ chỉ việc chia một ổ cứng vật lý thành nhiều phần nhỏ hơn, mỗi phần được gọi là một phân vùng riêng biệt và được hệ điều hành quản lý như một ổ đĩa độc lập. Mỗi phân vùng có thể được định dạng với hệ thống tệp riêng, hoạt động và xử lý dữ liệu như một ổ cứng riêng biệt, giúp tối ưu hóa hiệu suất và quản lý dữ liệu hiệu quả hơn

Mục đích của việc phân chia này là cung cấp một cấu trúc rõ ràng cho việc lưu trữ và quản lý dữ liệu. Bằng cách tách biệt các loại dữ liệu khác nhau, bạn có thể dễ dàng tìm kiếm và truy cập thông tin mà không gặp khó khăn.

Trong hệ điều hành Windows, hầu hết Partition ổ cứng đuề sẽ được tiến hành thông qua những công cụ quản lý đĩa. Quản lý Partition nâng cấp sẽ tiến hành thu hẹp, mở rộng phân vùng hoặc tiến hành nối các phân vùng… Tuy không thể thực hiện ở Windows nhưng lại có thể thực hiện dựa trên phần mềm quản lý Partition đặc biệt.

Tại sao nên phân chia ổ đĩa thành Partition

Việc phân chia ổ đĩa thành Partition mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong quản lý dữ liệu, tối ưu hiệu suất và bảo mật hệ thống. Dưới đây là các lý do chính nên phân chia ổ đĩa thành Partition:

Tổ chức dữ liệu hiệu quả

Phân vùng giúp bạn sắp xếp dữ liệu theo từng loại riêng biệt như hệ điều hành, ứng dụng, dữ liệu cá nhân, dự án hay sao lưu. Việc này giúp dễ dàng quản lý, tìm kiếm và sử dụng dữ liệu hơn thay vì để tất cả trong một ổ đĩa duy nhất

Bảo mật và an toàn dữ liệu

Bạn có thể tạo các phân vùng riêng biệt để áp dụng các cấp độ bảo mật khác nhau. Ngoài ra, khi một phân vùng bị lỗi hoặc nhiễm virus, các phân vùng khác vẫn an toàn, hạn chế rủi ro mất dữ liệu toàn bộ ổ cứng.

Dễ dàng cài đặt và quản lý nhiều hệ điều hành

Partition cho phép cài đặt nhiều hệ điều hành trên cùng một ổ cứng, mỗi hệ điều hành nằm trên một phân vùng riêng biệt.

Tăng hiệu suất hoạt động

Việc phân vùng giúp tối ưu hóa tốc độ truy cập dữ liệu bằng cách phân tách hệ điều hành và ứng dụng, tránh xung đột và giảm thời gian tìm kiếm dữ liệu trên ổ cứng.

Thuận tiện sao lưu và khôi phục dữ liệu

Có thể sao lưu hoặc tạo bản sao phân vùng riêng biệt, giúp việc backup và phục hồi dữ liệu nhanh chóng và chính xác hơn.

Hỗ trợ chia sẻ và phân quyền sử dụng máy tính

Partition giúp tách biệt dữ liệu giữa các người dùng hoặc mục đích sử dụng khác nhau, thuận tiện cho việc chia sẻ và bảo vệ dữ liệu riêng tư

Phân loại Partition

Thực tế, Partition được chia thành 3 loại phân vùng chính, bao gồm phân vùng logic, phân vùng chính và phân vùng mở rộng. Mỗi loại mang lại cho người dùng những ưu thế riêng biệt một cách tối đa. Cụ thể như sau:

Phân vùng hoạt động (Active) và phân vùng chính (Primary)

Phân vùng chính là khu vực hoàn toàn có thể cài đặt và quản lý hệ điều hành. Một đĩa cứng MBR hoàn toàn có thể chứa được tối đa tới 4 phân vùng chính. Mỗi phân vùng hoạt động phải nằm trên phân vùng chính. Ngoài ra, 1 trong 4 phân vùng chính bất kỳ đều có thể đặt làm phân vùng hoạt động. Nếu chỉ có một mạng lưới hệ thống được cài đặt phân vùng trên đĩa cứng thì nó sẽ kích hoạt tự động, ngược lại nếu có nhiều mạng lưới hệ thống thì người dùng hoàn toàn có thể đặt nó thành phân vùng hoạt động giải trí.

Phân vùng logic (Logical) và phân vùng mở rộng (Extended)

• Phân vùng mở rộng (Extended) được sử dụng với mục đích phá vỡ số lượng giới hạn của 4 phân vùng do có thể tạo được tối đa bốn phân vùng chính. Trong phân vùng mở rộng bạn hoàn toàn có thể tạo những phân vùng logic giống như phân vùng chính. Đặc biệt bạn còn có thể lưu trữ dữ liệu ở các phân vùng logic giống như phân vùng chính. Tuy nhiên phân vùng mở rộng không được sử dụng với chức năng lưu trữ dữ liệu do nó có nhiệm vụ lưu trữ các phân vùng logic.
• Một ổ cứng HDD thông thường chỉ chứa được khoảng một phân vùng mở rộng. Mỗi phân vùng mở rộng lại có thể cắt nhỏ được chia nhỏ thành nhiều phân vùng logic.
• Có nhiều nhất 4 phân vùng chính hoặc ít hơn 4 phân vùng chính cộng 1 phân vùng mở rộng trên đĩa MBR. Ngược lại trên mỗi đĩa GPT không có khái niệm phân vùng chính hay logic, vì vậy mà không tồn tại giới hạn phân vùng.

Cách xóa Partition

Để xóa Partition trên ổ cứng hoặc thiết bị lưu trữ trong Windows, bạn có thể thực hiện theo các cách sau đây:

Mở Disk Management:

• Nhấn tổ hợp phím Windows + X rồi chọn Disk Management .
• Hoặc nhấp chuột phải vào nút Start và chọn Disk Management.

Xác định phân vùng cần xóa:

Trong cửa sổ Disk Management, tìm phân vùng bạn muốn xóa dựa trên tên, dung lượng hoặc ký tự ổ đĩa.

Xóa phân vùng:

• Nhấp chuột phải vào phân vùng đó và chọn Delete Volume.
• Hộp thoại xác nhận hiện ra, bạn chọn Yes để xác nhận việc xóa.

Lưu ý: Xóa phân vùng sẽ xóa toàn bộ dữ liệu trên phân vùng đó, nên bạn cần sao lưu dữ liệu quan trọng trước khi thực hiện.

Cách tạo Partition

Việc tạo phân vùng giúp tổ chức lưu trữ dữ liệu hiệu quả hơn và có thể cài đặt nhiều hệ điều hành trên cùng một ổ cứng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách tạo phân vùng trên Windows phổ biến:

Sử dụng công cụ Disk Management có sẵn trong Windows để tạo phân vùng mới mà không cần phần mềm bên ngoài. Các bước thực hiện cụ thể như sau:

Mở Disk Management

Nhấn tổ hợp phím Windows + R, gõ diskmgmt.msc rồi nhấn Enter để mở công cụ Disk Management.

Thu nhỏ ổ đĩa hiện có để tạo không gian trống

• Nhấp chuột phải vào ổ đĩa bạn muốn chia (ví dụ ổ C) và chọn Shrink Volume.
• Nhập dung lượng muốn thu nhỏ (theo MB, 1GB = 1024MB) và nhấn Shrink để tạo vùng không gian chưa phân bổ.

Tạo phân vùng mới từ vùng không gian trống

• Chuột phải vào vùng Unallocated Space vừa tạo, chọn New Simple Volume.
• Trình Wizard sẽ mở ra, nhấn Next để tiếp tục.

Chọn dung lượng phân vùng mới

• Nhập dung lượng muốn tạo hoặc giữ mặc định tối đa, nhấn Next.

Gán ký tự ổ đĩa

• Chọn ký tự cho phân vùng mới (ví dụ D, E...), nhấn Next.

Định dạng phân vùng

• Chọn hệ thống tập tin, đặt tên nhãn phân vùng nếu muốn, chọn Perform a quick format sau đó ấn Next.

Hoàn tất tạo phân vùng

• Xác nhận các thiết lập và nhấn Finish để hoàn tất.

Sau khi hoàn thành, phân vùng mới sẽ xuất hiện trong File Explorer và bạn có thể sử dụng để lưu trữ dữ liệu

Cách phân biệt Partition

Việc biết cách phân biệt các loại partition là rất quan trọng để quản lý ổ đĩa một cách hiệu quả. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn nhận diện và phân biệt các phân vùng khác nhau.

Dựa vào định dạng file system

Mỗi phân vùng sẽ được định dạng với một file system khác nhau. Ví dụ: NTFS, FAT32, exFAT trên Windows hoặc Ext2, Ext3, Ext4, BtrFS trên Linux. Việc xác định file system giúp biết phân vùng đó dùng để lưu trữ dữ liệu theo chuẩn nào, có hỗ trợ tính năng gì.

Kiểm tra dung lượng

Dung lượng của phân vùng là một đặc điểm quan trọng để phân biệt. Mỗi phân vùng có kích thước riêng, thể hiện tổng dung lượng và dung lượng còn trống.

Tên và ký hiệu phân vùng

Mỗi phân vùng thường có tên hoặc ký hiệu riêng. Do đó, hãy đặt tên cho các phân vùng một cách rõ ràng để dễ dàng nhận diện.

Kiểm tra trạng thái phân vùng

Trạng thái phân vùng cho biết phân vùng đó có đang hoạt động, được gắn kết, có phải phân vùng khởi động hay không.

Phân vùng ổ cứng ở Windows

Phân vùng ổ cứng ở Windows được thực hiện theo các bước sau:

Thăm dò Disk Management

Để xác định Disk Management, đầu tiên bạn nhấn tổ hợp phím "Windows + R", ngay sau đó trên màn hình sẽ xuất hiện hộp thoại Run, nhập diskmgmt.msc rồi click chọn OK. Ngoài ra, bạn cũng có thể nhấn chuột vào My Computer sau đó chọn Manage và nhấn chọn Disk Management.

Thiết lập Disk Management

Nhìn chung thao tác này khá đơn giản, tuy nhiên bạn cần phải nắm được từng công dụng của nó bởi điều này sẽ giúp bạn không vô tình xóa đi dữ liệu trong hệ thống khi thực hiện. Ngoài ra bạn cần cân nhắc việc tảo bản sao lưu ổ đĩa trước khi tiếp tục thực hiện các bước sau.

Điều chỉnh kích cỡ của một phân vùng

Bạn cần xây dựng cho mình một không gian trống trước khi tiến hành tạo một phân vùng mới. Để thực hiện quá trình này bạn cần áp dụng phương pháp chỉnh sửa kích thước Volume hiện có theo trình tự sau: Kích chuột phải vào một phân vùng, sau đó click vào Shrink Volume.

Xóa phân vùng

Để xóa ổ đĩa phân vùng bạn chỉ cần click chuột phải vào ổ phân vùng mà bạn muốn xóa tại cửa sổ Disk Management. Sau đó nhấn vào Delete Volume trong của sổ menu. Khi xuất hiện thông báo, chọn Yes trong hộp thoại xác minh để tiến hành xóa phân vùng được chọn.

Tạo một phân vùng mới

Để tạo một phân vùng mới, bạn cần click vào biểu tượng tạo phân vùng sau đó nhấn chọn New Simple Volume, một cửa sổ mới sẽ xuất hiện, nhấn chọn Next và nhập giá trị mà bạn muốn trong Simple Volume size in MB . 

Tiếp đó bạn nhấn chọn Next (ở đây bạn có thể gán đường dẫn hoặc ổ đĩa) rồi chọn "Assign the following drive letter". Một khi các hoàn thành xong tất cả các bước trên, nhấn vào Next để tiếp tục. Lúc này bạn có thể chọn định dạng phân vùng trên màn hình. Những lựa chọn của bạn sẽ được tóm tắt toàn bộ trong màn hình cuối, bạn chỉ cần chọn Back trong trường hợp bạn muốn căn chỉnh thêm, nếu không hãy nhấn Finish để kết thúc.

Mục đích chính của Partition

Việc chia một ổ đĩa cứng thành nhiều phân vùng sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho từng mục đích khác nhau, tuy nhiên mục đích chính của nó là cung cấp ổ đĩa sẵn có cho một hệ điều hành.

Ví dụ khi bạn tiến hành thiết lập một hệ điều hành là Windows thì phần còn lại của quy trình sẽ là xác định Partition trên ổ cứng. Nhiệm vụ của Partition này là xác định một khu vực của ổ cứng mà Windows có thể sử dụng, từ đó có thể cài đặt tất cả các tệp bắt đầu từ thư mục gốc trở xuống. Trong các hệ điều hành Windows, phân vùng chính này thường được gán ký tự ổ đĩa là "C". Ngoài ổ C ra, Windows thường xây dựng các partition khác trong thời gian cài đặt một cách tự động.

Partition đã trở thành một thuật ngữ không quá xa lạ đối với những ai đam mê với công nghệ. Với những lợi ích mà nó mang lại, chắc chắn rằng công cụ này sẽ hỗ trợ trong công việc phân vùng ổ cứng của bạn một cách hiệu quả nhất. Mong rằng, bài viết trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn cũng như bỏ túi được cho mình thêm nhiều thông tin bổ ích.