Adware là gì? Làm thế nào khi máy tính bị nhiễm adware
Có đôi khi máy tính gặp phải một số hiện tượng lạ như thường xuyên xuất hiện các mẫu quáng cáo không phù hợp, thậm chí "phản cảm" gây không ít phiền toái cho người sử dụng. Liệu có phải máy tính đã nhiễm adware? và adware có phải là một loại virus nguy hiểm. Cùng Bizfly Cloud tìm hiểu về adware là gì và làm thế nào để xử lý trong bài viết sau đây!
Adware là gì?
Adware là tên của một chương trình được thiết kế để hiển thị quảng cáo trên máy tính, điều hướng các yêu cầu tới website quảng cáo và thu thập các kiểu marketing data khác nhau. Ví dụ, các thông tin có thể là danh sách, thể loại website mà bạn thường truy cập để giúp phân phối hiển thị các quảng cáo tùy chỉnh.
Adware hay phần mềm quảng cáo - thu thập dữ liệu trên cơ sở được sự đồng ý từ bạn – do đó, không nên nhầm lẫn adware với các chương trình phần mềm gián điệp spyware như Trojan – phần mềm thu thập thông tin khi không được sự cho phép của bạn. Nếu adware không thông báo cho bạn biết việc phần mềm đang thu thập thông tin dữ liệu, nó sẽ được coi là là một dạng mã độc - ví dụ: phần mềm độc hại sử dụng chế độ Trojan-Spy.
Adware có thể tác động tới bạn như thế nào?
Ngoài việc hiển thị quảng cáo và thu thập dữ liệu, sự hiện hữu Adware không thực sự được biết đến. Thường sẽ không có cảnh báo hay dấu hiệu nào về chương trình trên khay hệ thống của máy tính, và cũng không có các dấu hiệu trên menu chương trình thông báo các file đã được cài đặt trên máy tính.
Có 2 cách để Adware lọt vào máy tính:
Adware lọt vào máy tính thông qua các phần mềm, chương trình miễn phí
- Thông qua freeware hoặc shareware:
Adware có thể nằm trong một số chương trình freeware hoặc shareware. Đây là một cách hợp pháp để tạo doanh thu quảng cáo nhằm tài trợ cho việc phát triển và phân phối các chương trình freeware hoặc shareware.
- Websites chứa Adware:
Nếu bạn truy cập vào các website có chứa sẵn adware có thể dẫn đến việc tự động cài đặt adware trên máy tính khi chưa được phép. Các hacker công nghệ cao vẫn thường sử dụng cách này. Ví dụ, máy tính của bạn có thể bị xâm nhập thông qua lỗ hổng trình duyệt, và lúc này phần mềm Trojans được thiết kế để cài đặt ẩn rất có khả năng được sử dụng. Các chương trình adware hoạt động theo phương thức này thường được gọi là Browser Hijackers.
Một số dấu hiệu máy tính bị nhiễm adware
Dưới đây là một vài dấu hiệu điển hình cho thấy bạn có adware trên hệ thống của mình:
- Quảng cáo xuất hiện ở các vị trí không bình thường
- Trang homepage trên trình duyệt web thay đổi không rõ nguyên nhân và cũng chưa được sự cho phép của bạn.
- Các trang web mà bạn thường truy cập không hiển thị đúng cách.
- Các liên kết điều hướng tới các trang không theo ý định của bạn
- Trình duyệt web bị chậm
- Toolbar, tiện ích mở rộng hoặc plugin mới đột nhiên xuất hiện trên trình duyệt.
- Máy Mac bắt đầu tự động cài đặt các ứng dụng không mong muốn.
- Trình duyệt bị treo.
Cách xử lý khi máy tính bị nhiễm adware
Nếu nghi ngời máy tính bị nhiễm adware bạn có thể xử lý theo 1 số bước sau:
- Đầu tiên, bạn backup toàn bộ dữ liệu trên máy (nên thực hiện thường xuyên).
Tiện ích Add/Remove trên Windows
- Bạn có thể thử gỡ bỏ phần mềm quảng cáo thông qua các tiện ích thích hợp trên hệ điều hành (ví dụ tiện ích Add/Remove trên Windows). Tuy nhiên, thao tác này sẽ đòi hỏi bạn phải xác định được tên của chương trình adware đó, hoặc phần mềm không chứa Resuscitator (được thiết kế để tự tái thiết chương trình sau khi gỡ cài đặt).
Đối tượng được nhận lợi từ Adware
Thông thường, phần mềm miễn phí sẽ đi kèm với một loạt các Adware phiền toái. Bởi vì các nhà phát triển của phần mềm đó đã thỏa thuận với nhà phát triển Adware, đưa nó vào để cả hai bên có thể hưởng lợi.
Một khi bạn nhấp vào Adware, nhà phát triển Adware sẽ kiếm được tiền trên mỗi nhấp chuột hoặc mỗi khi bạn xem quảng cáo. Ngoài ra, họ có thể kiếm được tiền bất cứ khi nào có người cài đặt phần mềm.
Cụ thể, nhà phát triển Adware và nhà cung cấp phân phối kiếm tiền từ các bên thứ ba thông qua:
- Pay-per-click - PPC (Trả tiền cho mỗi lần nhấp chuột) - họ được trả tiền mỗi khi bạn mở một quảng cáo.
- Pay-per-view - PPV (Trả tiền cho mỗi lần xem) - họ được trả tiền mỗi khi quảng cáo được hiển thị cho bạn.
- Pay-per-install - PPI (Trả tiền cho mỗi lần cài đặt) - họ được trả tiền mỗi khi phần mềm đi kèm được cài đặt trên một thiết bị.
Adware cũng có thể theo dõi lịch sử tìm kiếm và duyệt web của bạn để hiển thị các quảng cáo phù hợp hơn với bạn. Sau khi nhà phát triển có vị trí và lịch sử trình duyệt của bạn, họ có thể kiếm thêm thu nhập bằng cách bán thông tin đó cho các bên thứ ba.
Làm thể nào để bảo vệ bản thân trước Adware?
- Thông thường, các chương trình Adware sẽ không có cơ chế gỡ cài đặt và có thể sử dụng các công nghệ tương tự với dạng công nghệ sử dụng virus để xâm nhập và chạy trên máy tính một cách không hề hay biết. Tuy nhiên, do có một số lý do hợp lệ khiến các chương trình antivirus khó có thể xác định được liệu Adware khi xuất hiện trên máy tính có gây ra đe dọa hay không. Có một số cách để tự bảo vệ trước adware như sau:
- Quy tắc cẩn trọng và an toàn: suy nghĩ thật kỹ trước khi cài đặt hoặc download bất kỳ phần mềm nào – đặc biệt là freeware (phần mềm miễn phí).
- Đọc kỹ các điều khoản trước khi chấp thuận và ngừng download ngay lập tức nếu bạn cảm thấy chương trình bạn đang tải cho phép download adware.
- Tránh các torrent web, download bất hợp pháp, không bao giờ mở ứng dụng từ một nguồn không xác định, ngay cả khi bạn nhận được liên kết cài đặt từ một liên hệ email đã biết.
- Cuối cùng, tải xuống một chương trình an ninh mạng có uy tín dành cho PC hoặc điện thoại di động của bạn. Thực hiện quét hệ thống thường xuyên và luôn luôn cập nhật phiên bản chương trình an ninh mới nhất.
Theo Bizfly Cloud chia sẻ
>> Có thể bạn quan tâm: Malware (phần mềm độc hại) là gì?
