Net neutrality là gì? Tại sao nó lại quan trọng với Internet hiện nay?
Vào năm 2017, Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ (FCC) đã phê chuẩn một kế hoạch bãi bỏ các điều luật về Net Neutrality. Tuy nhiên sau đó đã có những tranh luận xung quanh về sự kiện này. Vậy Net Neutrality là gì và vì sao Net Neutrality lại quan trọng với hệ thống mạng Internet hiện nay? Cùng tìm hiểu với Bizfly Cloud trong bài viết sau.
Net neutrality là gì?
Net neutrality là một nguyên tắc hướng dẫn của Internet mà theo đó các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) phải đối xử với tất cả các loại dữ liệu trên mạng một cách bình đẳng, không phân biệt theo người dùng, thiết bị, nội dung, trang web hay ứng dụng. Các ISP sẽ không được phép hạn chế quyền truy chậm, làm chậm hoặc chặn nội dung đối với một số người dùng nhằm mục đích phục vụ lợi ích riêng.
Nguồn gốc hình thành Net neutrality
Giáo sư Tim Wu tại Trường Luật Columbia đã tạo ra thuật ngữ "net neutrality" (trung lập mạng) trong bài báo tháng 6 năm 2002 của ông, "A Proposal for Network Neutrality" (Đề xuất về Trung lập Mạng). Trong bài báo này và một bài viết tiếp theo, ông đã nêu lên những thách thức về quy định do sự phát triển của băng thông rộng tại nhà.
Wu lập luận rằng, mặc dù các nhà cung cấp cáp và DSL có quyền quản lý mạng của họ để đạt hiệu quả, nhưng họ không nên phân biệt đối xử với các ứng dụng internet hoặc người dùng nhất định để phục vụ lợi ích riêng. Sự phân biệt này có thể làm méo mó thị trường, cản trở đổi mới sáng tạo và gây thiệt hại cho các công ty không có cơ hội tham gia.
Đề xuất về trung lập mạng của Wu nhằm cân bằng các lợi ích cạnh tranh bằng cách cấm các nhà cung cấp băng thông rộng hạn chế hoạt động của người dùng trừ khi họ có thể chứng minh có thiệt hại. Đồng thời, đề xuất cũng cho phép các nhà cung cấp tự do quản lý các vấn đề địa phương như mức tiêu thụ băng thông.
Cụ thể, các ứng dụng internet và các thông tin định danh người dùng như địa chỉ IP không thể bị sử dụng làm lý do để hạn chế, dù băng thông có thể được quản lý ở cấp độ địa phương. Khung này được thiết kế để bảo vệ quyền lợi của người dùng và tạo nên một môi trường internet công bằng hơn.
Lợi ích của Net neutrality đối với sự phát triển của Internet
Mặc dù vẫn còn nhiều tranh cãi nhưng tính trung lập mạng (Net neutrality) được coi là thành công. Người ủng hộ tin rằng Net neutrality mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển của Internet như:
Tự do thông tin
Trung lập mạng thúc đẩy tự do ngôn luận và chia sẻ ý tưởng. Luật trung lập mạng ngăn ISP quản lý hoặc cấm nội dung mà khách hàng truy cập trên internet.
Tự do kinh doanh và quyền lựa chọn của người tiêu dùng
ISP có thể đe dọa chặn truy cập vào một số trang web, buộc doanh nghiệp phải trả nhiều tiền hơn. Những doanh nghiệp không đủ khả năng chi trả cho dịch vụ ưu tiên sẽ gặp bất lợi trong cạnh tranh. Trung lập mạng muốn tạo sân chơi công bằng, ngăn chặn các doanh nghiệp lớn có lợi thế không công bằng khi trả tiền cho ISP để có quyền truy cập không hạn chế vào sản phẩm hoặc dịch vụ.
Thúc đẩy đổi mới
Loại bỏ trung lập mạng sẽ kìm hãm đổi mới và gây rào cản cho các công ty nhỏ. Nếu ISP chỉ chọn những công ty yêu thích, thì các công nghệ và doanh nghiệp mới có thể không bao giờ phát triển.
Những tranh cãi xoay quanh Net neutrality
Quy định và tự do thị trường
Một trong những tranh cãi lớn nhất xoay quanh việc liệu chính phủ nên can thiệp vào cách thức hoạt động của Internet hay không. Những người ủng hộ net neutrality lập luận rằng sự can thiệp là cần thiết để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và duy trì một Internet mở. Ngược lại, những người phản đối cho rằng việc quản lý quá mức sẽ kìm hãm sự đổi mới và phát triển trong ngành công nghiệp công nghệ.
Tác động đến doanh nghiệp nhỏ
Các doanh nghiệp nhỏ thường lo ngại rằng nếu net neutrality không được duy trì, họ sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với các công ty lớn hơn có khả năng chi trả để được ưu tiên tốc độ truy cập. Việc này có thể dẫn đến việc người tiêu dùng chỉ có thể tiếp cận nội dung từ những công ty lớn, làm giảm sự đa dạng và sáng tạo trên Internet.
Quyết định của FCC
Vào năm 2018, Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC) đã bãi bỏ quy định net neutrality, dẫn đến nhiều phản ứng trái chiều. Những người ủng hộ net neutrality lo ngại rằng điều này sẽ mở đường cho các ISP áp đặt các mức giá khác nhau cho dịch vụ Internet, tạo ra "Internet hai tốc độ" mà chỉ những ai đủ khả năng chi trả mới có thể truy cập nội dung nhanh hơn
Kết luận
Net neutrality tìm cách thúc đẩy một Internet mở và miễn phí, không bị cản trở bởi các nhà cung cấp dịch vụ và các tổ chức khác. Các quy định và chính sách liên quan đến Net neutrality đã được tranh luận trong nhiều năm với các chính sách và thay đổi được ban hành kể từ năm 2015.